 |
L I G J
Nr. 8410, datë 30.9.1998
PËR RADION DHE TELEVIZIONIN PUBLIK E PRIVAT
NË REPUBLIKËN E SHQIPËRISË
(ndryshuar me
ligjin nr. 8655 date 31.07.2000,
ligjin nr. 8794 date 10.05.2001
ligjin nr.9016 date 20.2.2003
ligjin nr.9124 date 29.07.2003
ligjin nr. 9531 date 11.05.2006
ligjin nr. 9677, date 13.01.2007)
Në mbështetje të nenit 78 dhe 83 pika 1 e Kushtetutës, me propozim të Këshillit të Ministrave,
K U V E N D I
I REPUBLIKËS SE SHQIPËRISË
V E N D O S I:
KREU I
DISPOZITA TË PËRGJITHSHME
Neni 1
Objekti
Ky ligj rregullon veprimtarinë e radios dhe televizionit publik e privat në territorin e Republikës së Shqipërisë.
Neni 2
Veprimtaria radiotelevizive
Veprimtaria radiotelevizive përfshin prodhimin, transmetimin dhe ritransmetimin e programeve dhe informacioneve të çdo lloji me anë të zërit, figurës, sinjaleve të koduara, shkrimit, të destinuara për publikun nëpërmjet valëve elektromagnetike, kabllove, përsëritësve, satelitëve apo me çdo mjet tjetër.
Neni 3
Baza ligjore e veprimtarisë radiotelevizive
Veprimtaria radiotelevizive zhvillohet në përputhje me ligjin nr. 7491, datë 29.4.1991 “Për dispozitat kryesore kushtetuese”, me aktet ndërkombëtare të ratifikuara nga Republika e Shqipërisë, me dispozitat e këtij ligji, me ligjin nr. 8288, datë 18.2.1998 “Për Entin Rregullator të Telekomunikacioneve”, me ligjin nr.7564, datë 19.5.1992 “Për të drejtën e autorit”, ndryshuar me ligjin nr. 7923, datë 19.4.1995, si dhe me dispozitat e tjera ligjore që janë në fuqi në Republikën e Shqipërisë.
Për të ushtruar një veprimtari radiotelevizive private, çdo subjekt fizik apo juridik pajiset me licencë.
Neni 4
Parimet themelore të zhvillimit të veprimtarisë radiotelevizive
Veprimtaria radiotelevizive është e lirë.
Veprimtaria radiotelevizive respekton paanshmërisht të drejtën për informacion, bindjet politike e besimet fetare, personalitetin, dinjitetin, jetën private të njeriut, si dhe të drejtat e liritë themelore të tij. Në këtë veprimtari respektohen në mënyrë të veçantë të drejtat, interesat dhe kërkesat morale e ligjore për mbrojtjen e të miturve.
Veprimtaria radiotelevizive nuk lejohet të cenojë rendin kushtetues, sovranitetin dhe integritetin kombëtar.
Neni 5
Pavarësia editoriale sigurohet me ligj.
Punësimi, ngritja në detyrë, si dhe të drejtat dhe detyrat e punonjësve të radiove dhe televizioneve publike dhe private nuk përcaktohen nga seksi, origjina, pikëpamjet politike, besimi fetar apo anëtarësia në sindikata.
KREU II
KËSHILLI KOMBËTAR I RADIOS DHE TELEVIZIONIT
Neni 6
Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit
Për rregullimin dhe mbikëqyrjen e veprimtarisë radiotelevizive në Republikën e Shqipërisë krijohet Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit (KKRT), i cili është organizëm i pavarur, që vepron në bazë e për zbatimin e dispozitave të këtij ligji.
Neni 7
Kompetencat
Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit ka këto kompetenca:
1. Kontrollon zbatimin e këtij ligji dhe të ligjeve të tjera për mediat nga subjektet që ushtrojnë veprimtari radiotelevizive, publike e private, në territorin e Republikës së Shqipërisë.
2. Monitoron programet informative të transmetuara nga operatorët radiotelevizivë kombëtarë. Kur e gjykon të arsyeshme, KKRT-ja monitoron edhe programet informative të transmetuara nga operatorët radiotelevizivë lokalë.
3. Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit administron spektrin e radiofrekuencave të caktuara për transmetime radioje dhe televizive, në përputhje me përcaktimet për shërbimin radiodifuzion në “Planin kombëtar të radiofrekuencave” të miratuar nga Këshilli i Ministrave.
4. Garanton konkurrencën e ndershme në fushën e mediave elektronike, duke siguruar njëkohësisht zhvillimin e mëtejshëm të Radios dhe Televizionit publik shqiptar.
5. U jep dhe u heq licencat subjekteve private për transmetim programesh radiotelevizive, përfshirë teletekstin, në territorin e Republikës së Shqipërisë dhe kontrollon respektimin e kushteve të përcaktuara në licencë. Shqyrtimi i kërkesave për licenca bëhet në mënyrë publike. Vendimet e tij për dhënien e heqjen e licencave botohen në Fletoren Zyrtare.
6. Harton rregulloren me kriteret për dhënien e licencave në përputhje me këtë ligj. Organizon dhënien e tyre dhe garanton barazinë e trajtimit të kërkesave. Njofton arsyet e refuzimit, pezullimit ose të heqjes së licencës dhe shqyrton ankimin e subjektit që pretendon se është cenuar, i cili në çdo rast mund t’i drejtohet për ankesë gjykatës.
7. Jep dhe heq licenca për instalimin e përsëritësve radiotelevizivë të programeve të huaja për zona të ndryshme të vendit.
8. Jep dhe heq licenca për ritransmetim të radiove dhe televizioneve të huaja në territorin e Republikës së Shqipërisë për publikun në Shqipëri.
9. U jep autorizime operatorëve publikë dhe privatë shqiptarë për transmetime nga Shqipëria në drejtim të vendeve të tjera (për të tretë), duke respektuar konventat ndërkombëtare.
10. Cakton norma prodhimi dhe transmetimi për mediat elektronike publike dhe private lidhur me aspekte të ndryshme të zbatimit të këtij ligji.
11. Vendos zbatimin e sanksioneve të përcaktuara në këtë ligj për subjektet që veprojnë në kundërshtim me këto dispozita, si dhe, sipas rastit, kërkon ndërhyrjen e organeve të tjera sipas kompetencës së tyre.
12. Mban regjistrat, skedat dhe arkivin e licencave, si dhe dokumentacionin që lidhet me to, duke pasqyruar të gjitha ndryshimet e mëvonshme.
13. Kërkon nga administrata shtetërore, gjykatat, bankat dhe organizma të tjerë përkatës, si dhe nga titullarët e subjekteve të licencuar informacione që i gjykon të nevojshme për të kontrolluar vërtetësinë e të dhënave të paraqitura nga kërkuesi i licencës para dhënies së saj ose në çdo çast tjetër. Këto të dhëna përdoren vetëm për zbatimin e detyrave të ngarkuara nga ky ligj. Përhapja dhe botimi i tyre nuk lejohet.
14. Jep mendim për perspektivën e veprimtarisë radiotelevizive.
15. Shpreh zyrtarisht propozimet e tij për nënshkrimin dhe zbatimin korrekt të marrëveshjeve ndërkombëtare, që kanë të bëjnë me transmetimet radiotelevizive.
16. Merr pjesë në veprimtari ndërkombëtare në lidhje me strategjinë dhe perspektivat e zhvillimit të radios dhe televizionit, duke përfaqësuar Shqipërinë dhe mbështet pjesëmarrjen e bashkëpunimin e subjekteve publike e private me organizata homologe europiane e botërore në fushën e programeve dhe të transmetimeve radiotelevizive. Përgatit studime me rekomandime për qëndrimin e Shqipërisë në bisedimet ndërkombëtare zyrtare mbi transmetimet radiotelevizive.
17. Sugjeron ndryshime të legjislacionit dhe të rregulloreve, të cilat diktohen nga evolucioni teknologjik, ekonomik, social dhe kulturor në fushën e mjeteve elektronike të komunikimit masiv.
18. Harton strukturën organizative dhe rregulloren e brendshme të administratës së KKRT-së.
18/a. Miraton projektbuxhetin vjetor të KKRT-së, shqyrton dhe miraton bilancin vjetor të KKRT-së, si dhe raportin vjetor mbi veprimtarinë e KKRT-së përpara se t’i paraqitet Komisionit Parlamentar për Mjetet e Informimit Publik.
18/b. Miraton strukturën organike dhe numrin e punonjësve të administratës së KKRT-së, si dhe emëron e shkarkon drejtorët në administratën e KKRT-së, në përputhje me ligjin nr. 8549, datë 11.11.1999 “Statusi i Nëpunësit Civil”.
19. Raporton në fillim të çdo viti për veprimtarinë vjetore të KKRT-së dhe mënyrën se si janë respektuar nga rrjeti publik dhe privat detyrimet që rrjedhin nga ky ligj. Raportin e paraqet para Komisionit të Përhershëm për Mjetet e Informimit Publik dhe para Kuvendit Popullor në seancë plenare.
Kuvendi miraton raportin vjetor për veprimtarinë e Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit me shumicën e votave, në prani të më shumë se gjysmës se të gjithë anëtarëve të tij. Nëse për dy vjet radhazi, Kuvendi nuk miraton raportin vjetor për veprimtarinë e KKRT-së, atëhere KKRT-ja shpërndahet. KKRT-ja rizgjidhet sipas procedurave te përcaktuara në këtë ligj, por jo më vonë se tridhjetë ditë pas shpërndarjes së Këshillit paraardhës.
20. Kontrollon cilësinë e marrjes së sinjaleve në zonat e licencuara dhe kërkon zgjidhje për ankesat e publikut për cilësinë e transmetimit të sinjaleve radiotelevizive.
21. Nxjerr vendime në zbatim të këtij ligji.
Neni 8
Përbërja
Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit përbëhet nga Kryetari, Zëvendëskryetari dhe 5 anëtarë të zgjedhur nga radhët e personaliteteve në fushat e politologjisë, drejtësisë, masmedias, sociologjisë apo shkencave të tjera humanitare, të cilat kanë lidhje ose ndikojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë mbi qëllimet e veprimtarisë radiotelevizive, siç përcaktohet në nenet 35 e 36 të këtij ligji.
KKRT-ja ushtron veprimtarinë e vet në përputhje me këtë ligj nën mbikëqyrjen e Kuvendit.
Funksioni i Kryetarit dhe i Zëvendëskryetarit të KKRT-së është me kohë të plotë dhe i papajtueshëm me çdo detyrë ose funksion tjetër publik e privat, me përjashtim të mësimdhënies.
Paga e Kryetarit, Zëvendëskryetarit dhe masa e shpërblimit të 5 anëtarëve të tjerë të këtij Këshilli, caktohet në përputhje me ligjin nr. 9584, datë 17.7.2006 “Për pagat, shpërblimet dhe strukturat e institucioneve të pavarura kushtetuese dhe të institucioneve të pavarura të krijuara me ligj”.
Neni 9
Zgjedhja
- Anëtarët e Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit zgjidhen nga Kuvendi për një periudhë 5-vjeçare, me të drejtë rizgjedhjeje vetëm një herë. Komisioni për Edukimin dhe Mjetet e Informimit Publik i propozon Kuvendit 2 kandidatura alternative për çdo vend anëtari të KKRT-së, pas një përzgjedhjeje mes të paktën 4 kandidaturave të propozuara nga subjektet përkatëse si më poshtë:
a) nga shoqatat dhe grupimet e mediave elektronike;
b) nga shoqatat e medias së shkruar;
c) nga profesorati dhe shoqatat e inxhinjerisë elektrike dhe elektronike;
ç) nga profesorati i së drejtës, shoqatat e juristëve dhe Dhoma Kombëtare e
Avokatisë;
d) nga subjektet parlamentare;
dh) nga organizatat jofitimprurëse që veprojnë në fushën e të drejtave të
njeriut, të drejtave të fëmijëve ose kërkimeve në politikat publike.
2. Për përzgjedhjen e kandidaturave alternative për çdo vend anëtari të KKRT-së, Komisioni për Edukimin dhe Mjetet e Informimit Publik zbaton procedurën e mëposhtme:
Kandidaturat e administruara, në bazë të propozimeve të mësipërme i nënshtrohen përjashtimit një nga një deri në mbetjen e një numri që i korrespondon 2 të tillave për çdo vend antari cilat i propozohen seancës plenare. Procedura e përjashtimit zbatohet sipas radhës: një nga përfaqësuesit e shumicës parlamentare dhe një nga përfaqësuesit e opozitës.
3. Kandidatët për anëtarë, të zgjedhur nga fushat e caktuara sipas nenit 8 të ligjit, përzgjidhen ndërmjet personaliteteve që kanë tituj të lartë nderi (dekorata), sipas ligjit nr. 8113, datë 28.3.1996 “Për dekoratat në Republikën e Shqipërisë”, tituj e grada shkencore apo kualifikime të ngjashme, ose që janë autorë veprash dhe publikimesh në fushat e mësipërme. Kandidatët e përzgjedhur duhet të mos jenë larguar nga shërbimi civil, detyra apo funksioni publik si pasojë e një mase disiplinore.
4. Kandidaturat e propozuara nga subjektet e përcaktuara në shkronjën “c” të pikës 1 duhet të kenë grada ose tituj shkencorë.
5. Kuvendi, me votim të hapur, zgjedh njërin nga anëtarët e Këshillit në detyrën e Kryetarit të KKRT-së, ndërsa Zëvendëskryetari zgjidhet nga KKRT-ja me votim të fshehtë.
Në mënyrë që të sigurohet vijimësia e funksionimit të KKRT-së, gjatë mandatit të parë të tij, Kryetari dhe Zëvendëskryetari i KKRT-së zgjidhen në funksion për një periudhë 5-vjeçare, ndërsa 5 anëtarët e tjerë për një periudhë 3.5-vjeçare.”.
Neni 10
Organizimi dhe funksionimi i KKRT-së
Pranë Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit vepron administrata e tij, e cila realizon gjithë veprimtarinë e nevojshme përgatitore e administrative në shërbim të Këshillit.
Struktura organizative e administratës së KKRT-së përbëhet nga departamente e drejtori. Struktura e administratës, kriteret e punësimit, si dhe struktura e pagave përcaktohen nga KKRT-ja sipas modeleve të institucioneve të ngjashme të pavarura. Sigurimet shoqërore, pensionet suplementare, si dhe privilegjet e tjera ligjore në fuqi për institucionet e të njëjtit nivel zbatohen dhe për administratën e KKRT-së.
Funksionimi i brendshëm i KKRT-së, procedurat e vendimmarrjes dhe zbatimi i tyre, hartuar sipas dispozitave në fuqi, propozohen nga Kryetari dhe miratohen nga Këshilli.
Neni 10/a
Kompetencat e kryetarit te KKRT-se
Kryetari është drejtues ekzekutiv i Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit.
Kryetari ushtron këto detyra kryesore:
a) organizon, bashkërendon e drejton veprimtarinë e KKRT-së dhe të administratës së KKRT-së në përputhje me ligjin dhe rregulloret e KKRT-së;
b) i propozon KKRT-së tematikën e mbledhjeve, rendin e ditës, problemet që do të shqyrtohen me projektvendimet e relacionet përkatëse;
c) emëron e shkarkon punonjësit e administratës së KKRT-së, sipas dispozitave në fuqi për shërbimin civil dhe marrëdhëniet e punës, me përjashtim të punonjësve që janë emërtesë e vetë Këshillit;
ç) përfaqëson KKRT-në në marrëdhëniet me të tretët dhe me organizatat ndërkombëtare;
d) raporton në Kuvend për veprimtarinë vjetore të KKRT-së.
Në zbatim të detyrave të veta, Kryetari nxjerr urdhra dhe udhëzime për administratën.
Në mungesë të Kryetarit, funksionet e tij i kryen Zëvendëskryetari
Neni 11
Financimi i KKRT-së
Burime financimi të KKRT-së janë:
– të ardhurat nga pagesat për marrjen dhe rinovimin e licencave;
– të ardhurat nga pagesat vjetore të licencës;
– të ardhurat nga përpunimi i kërkesave për licencim;
– të ardhurat nga taksat për shërbimet e transmetimeve radiotelevizive të caktuara në ligjet fiskale;
– financime nga buxheti i shtetit;
– dhurimet.
Tarifat për marrjen dhe rinovimin e licencave për transmetim radioje dhe televiziv, si dhe tarifat vjetore për licencat e operatorëve privatë radioje FM dhe operatorëve privatë televizivë tokësorë analogjikë përcaktohen në këtë ligj sipas lidhjes 1 bashkëlidhur.
Tarifat vjetore për ritransmetimin e programeve të huaja me përsëritës, tarifat vjetore për transmetime radiotelevizive me kabëll dhe me satelit, tarifat për marrjen dhe për rinovimin e licencave për ta, pagesat për përpunimin e kërkesave për licencim, kriteret dhe mënyra e kryerjes së tyre caktohen nga KKRT-ja.
Neni 12
KKRT-ja mban llogarinë e të ardhurave dhe shpenzimeve në përputhje me legjislacionin shqiptar të kontabilitetit.
Jo më vonë se tre muaj para fillimit të çdo viti fiskal, Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit harton një fond të shpenzimeve operative të parashikuara dhe ia paraqet për miratim Këshillit të Ministrave.
Neni 13
KKRT-ja mund të përfitojë edhe nga dhurimet financiare ose materiale. Dhurimet pranohen pa kushte dhe përdoren për nevojat e punës sipas vlerësimit të KKRT-së. Dhurimet deklarohen dhe shënohen në një regjistër që administrata e KKRT-së mban posaçërisht për këtë qëllim. Në fund të vitit KKRT-ja detyrohet të çojë një kopje të regjistrit, hyrjet dhe daljet, në Kontrollin e Lartë të Shtetit dhe një kopje tjetër në Komisionin e Përhershëm për Mjetet e Informimit Publik. Regjistri përcakton llojin e ndihmës, masën, kohën, subjektin që jep dhurimin dhe mënyrën e lëvrimit të dhurimit. Regjistri përmban edhe identitetin dhe firmën e dhuruesit.
Neni 14
Papajtueshmëritë
Anëtarët e Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit nuk lejohen:
1. Të jenë anëtarë të partive dhe shoqatave politike, si dhe të kenë ushtruar detyrën e kryetarit të bashkisë, deputetit, anëtarit të Këshillit të Ministrave apo të prefektit gjatë 2 legjislaturave të fundit ose të kenë konkurruar për kryetar bashkie apo deputet në zgjedhjet e organizuara për to;
2. të jenë aksionerë, anëtarë të organeve drejtuese, të punësuar të shoqërive anonime, që kanë lidhje me mjetet e informimit masiv ose të përfaqësojnë interesa tregtarë që janë në kundërshtim me funksionin e tyre;
3. të lidhen me interesa financiarë që kanë të bëjnë me transmetimet në radio dhe televizion nëpërmjet pronësisë, marrëdhënieve të punësimit ose tregtare;
4. të mbrojnë interesat e një shoqërie apo firme prodhimesh audiovizuale, botimesh shtypi, reklame ose telekomunikacioni.
Gjatë gjithë kohëzgjatjes së detyrës, anëtarët e KKRT-së nuk lejohet të shprehen a të mbajnë qëndrime publike që cenojnë paanshmërinë e tyre në raport me interesat e përfaqësuar në pikat 1 deri 4 të këtij neni.
Detyrimet e parashikuara në pikat 3 dhe 4 të këtij neni do të vazhdojnë të jenë në fuqi për një vit pas mbarimit të mandatit të anëtarëve të KKRT-së.
Punonjësit e administratës së Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit nuk lejohet të jenë anëtarë të bordeve administruese të rrjeteve transmetuese publike e private, nuk lejohet të jenë të licencuar për transmetime radiotelevizive, nuk lejohet të mbrojnë interesat e një subjekti që ka marrë licencë radiotelevizive apo të ushtrojnë funksione në shërbim të tij.
Neni 15
Lirimi nga detyra
1. Kryetari, zëvendëskryetari dhe çdo anëtar i KKRT-së lirohet nga detyra nga organi që e zgjedh kur:
– dënohet nga gjykata me vendim të formës së prerë për kryerjen e një krimi;
– bëhet i paaftë për të kryer detyrën për shkak sëmundjeje;
– mungon brenda 1 viti në më shumë se 1/3 e mbledhjeve të Këshillit;
– vërtetohet se nuk plotëson detyrimet e nenit 14 ;
– kur në mënyrë të përsëritur mbi 2 herë radhazi, me dashje ose për shkak të neglizhencës, pengon formimin e kuorumit të nevojshëm për mbledhjen e KKRT-së. Kryetari, Zëvendëskryetari ose të paktën 2 anëtarë të Këshillit i drejtojnë Kuvendit kërkesën e arsyetuar për lirimin nga detyra. Kuvendi shqyrton kërkesën brenda 10 ditëve.
2. Kryetari, zëvendëskryetari dhe çdo anëtar i KKRT-së mund të japë dorëheqjen me shkrim në çdo kohë.
3. Në çdo rast lirimi zgjidhet një zëvendësues, duke ndjekur procedurën e parashikuar për zgjedhjen dhe për një kohë të barabartë me kohën që i kishte mbetur pararendësit që u lirua.
Neni 16
Detyrimi për ruajtjen e sekretit
Anëtarët e Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit dhe nëpunësit administrativë të KKRT-së detyrohen të ruajnë sekretin profesional për faktet, informacionet dhe aktet për të cilat janë vënë në dijeni për shkak të detyrës që ata kryejnë. Për shkeljet në këtë drejtim, mbajnë përgjegjësi sipas dispozitave ligjore.
Neni 17
Kuorumi dhe Vendimmarrja
1.Mbledhjet e KKRT-së janë të vlefshme kur në to marrin pjesë jo më pak se 4 anëtarë, me përjashtim të rasteve kur kërkohet shumicë e cilësuar për marrjen e vendimit sipas pikës 2 të këtij neni.
2.Vendimet e KKRT-së, të marra sipas pikave 5 dhe 6 të nenit 7 dhe pikës 5 të nenit 9 të këtij ligji, quhen të miratuara kur për to vonojnë pro jo më pak se 5.
KREU III
KËSHILLI I ANKESAVE
Neni 18
1. Këshilli i Ankesave për Radion dhe Televizionin është organizëm këshillimor pranë Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit.
Këshilli i Ankesave caktohet nga Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit.
Ky Këshill përbëhet nga kryetari dhe 2 anëtarë, specialistë të fushës së medias, të cilët emërohen për një periudhë 3-vjeçare, me të drejtë riemërimi jo më shumë se 1 herë.
2. Objekti i punës së Këshillit të Ankesave është sensibilizimi i opinionit publik për të përgjegjësuar entet radiotelevizive publike dhe private që të realizojnë normat morale dhe etike në programet e tyre.
3. Këshilli i Ankesave mbikëqyr, sidomos, programet radiotelevizive publike e private që kanë të bëjnë me shfaqjet e keqpërdorimit të dhunës, seksit dhe të dinjitetit. Për këtë qëllim Këshilli ka të drejtë të kërkojë e të marrë për studim çdo material audioviziv, që ai e vlerëson të nevojshëm për objektin e punës së tij, vetëm pasi ky të jetë transmetuar.
4. Ankesat ndaj programeve radiotelevizive publike e private, që shqetësojnë opinionin publik, shqyrtohen nga Këshilli i Ankesave brenda 2 muajve nga data e transmetimit.
5. Këshilli i Ankesave organizon anketime të publikut për problemet etike dhe morale të programeve radiotelevizive publike e private. Konkluzionet që nxjerr nga anketimet dhe nga ankesat e publikut ia bën të njohura Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit, si dhe të gjitha mjeteve të informimit publik të medias elektronike, të cilat janë të detyruara t’i publikojnë këto konkluzione. çdo 6 muaj këto konkluzione Këshilli i Ankesave i boton në një buletin të veçantë.
6. Shpërblimi i anëtarëve të Këshillit të Ankesave përcaktohet dhe përballohet nga KKRT-ja.
KREU IV
LICENCIMI
Neni 19
Licenca
Licenca e transmetimit radioteleviziv vlen si leje për instalimin e pajisjeve teknike dhe i jep subjektit privat të drejtën për transmetim. Ajo duhet të përmbajë kërkesat e nenit 23 të këtij ligji, të drejtat e detyrimet e subjektit që kërkon të licencohet dhe të përcaktojë kushtet teknike e programore që duhen plotësuar për të realizuar transmetimin.
Licenca autorizon shfrytëzimin e rrjeteve të trasmetuesave me shtrirje kombëtare ose lokale dhe përcakton frekuencat e punës, fuqinë, vendvendosjen, zonën e mbulimit, si dhe elemente të tjera që përcaktohen në këtë ligj dhe në rregulloret e KKRT-së
Neni 20
Dispozita të përgjithshme për licencime
Licencat janë dy llojesh: kombëtare dhe vendore.
Licencat për transmetim televiziv ose radioje në shkallë kombëtare u jepen shoqërive anonime që themelohen me seli në territorin e Republikës së Shqipërisë me objekt ekskluziv veprimtarinë radiotelevizive. Aksionet që përfaqësojnë kapitalin në një shoqëri, mbajtëse të një licence për transmetim televiziv ose radio, janë nominative.
Asnjë person fizik ose juridik, vendas ose i huaj, nuk duhet të ketë më shumë se 40 për qind të kapitalit të përgjithshëm të shoqërisë.
Mbledhjet e zakonshme dhe të jashtëzakonshme të asamblesë së shoqërisë anonime, me objekt të vetëm veprimtarinë për transmetime televizive ose radio, janë të vlefshme kur në to marrin pjesë jo më pak se dy të tretat e mbajtësve të aksioneve.
Një person fizik ose juridik, që ka aksione në një shoqëri televizive ose radioje kombëtare, nuk lejohet të jetë, drejtpërdrejt ose tërthorazi, pjesëmarrës në një shoqëri të dytë televizive ose radioje kombëtare, si dhe nuk i lejohet të marrë licencë për transmetim televiziv ose radioje vendore.
Licencat për transmetim televiziv ose radioje vendore me modulim në frekuencë u jepen personave juridikë e fizikë të regjistruar në territorin e Republikës së Shqipërisë me objekt ekskluziv veprimtarinë radiotelevizive. Të njëjtit subjekt nuk i jepet licencë për më shumë se dy zona transmetimi vendor. Licenca për transmetim vendor në zonat urbane me mbi 200 000 banorë nuk u jepet personave fizikë.
I njëjti subjekt që zotëron një licencë për transmetim televiziv vendor mund të marrë vetëm një licencë të dytë për transmetim radioje vendor.
I njejti subjekt që zotëron një licencë për radioje vendore mund të marrë vetëm një licencë të dytë për transmetim televiziv vendor.
Mbajtësi i licencës për transmetim tradioteleviziv kombëtar duhet të realizojë mbulimin e mbi 70 për qind të territorit të vendit. Brenda 6 vjetësh ky mbulim duhet të arrijë të përfshijë deri në 90 për qind të territorit dhe jo më pak se 90 për qind të popullsisë.
Mbajtësi i licencës për transmetim televiziv ose radioje kombëtare ose vendore është i detyruar të realizojë mbulimin e zonës së caktuar në licencë në përputhje me normat teknike të transmetimit. Zbatimi i normave teknike të transmetimit monitorohet nga KKRT-ja.
Me termin “transmetim televiziv ose radioje vendore”, sipas këtij ligji nënkuptohet mbulimi me sinjal televiziv ose radioje nga operatorët televizivë ose radioje të licencuar, si të tillë, i territorit të komunave, bashkive, deri në hapësirën administrative të dy prefekturave (zona e transmetimit), kur ato formojnë një entitet gjeografik dhe që ofrojnë burime të mjaftueshme financiare për prodhim dhe transmetim programesh televizive ose radio.
I ndalohet huazimi i emrit, në çdo lloj mënyre, çdo subjekti fizik ose juridik, vendas ose të huaj, që kandidohet për marrjen e një licence për veprimtari radioje ose televizive.
Një person fizik ose juridik, që ka aksione në një shoqëri radio ose televizive, nuk lejohet që, drejtpërdrejt ose tërthorazi, të marrë pjesë në prokurimet me fondet publike të shtetit, njësive të pushtetit vendor ose shoqërive me kapital shtetëror, si dhe në procesin e privatizimit të pronës publike.
Neni 21
Procedura e dhënies së licencës
Licenca jepet nga Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit, i cili organizon për këtë qëllim konkurrim kandidaturash për kërkesat e depozituara. Kandidaturat që fitojnë shpallen publikisht.
Radiotelevizioni publik Shqiptar nuk ka nevojë për licencë.
Neni 22
Vlefshmëria e licencës
Licenca e transmetimit është e patjetërsueshme dhe vlen vetëm për subjektin të cilit i është dhënë. Në rast se mbajtësi i licencës hyn në marrëdhënie juridike civile, objekt i të cilave është edhe veprimtaria radiotelevizive e licencuar, atëherë për cedimin ose kalimin e të drejtave që burojnë nga licenca kërkohet miratimi i Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit. Subjektit që ka fituar këto të drejta, miratimi i jepet në formën e një licence të re me të njëjtën përmbajtje. Kur Këshilli nuk e miraton kalimin për shkaqe të parashikuara në këtë ligj, i ofron frekuencat që i përkasin kësaj licence për një konkurrim të ri kandidaturash.
Neni 23
Kërkesa për licencë
Kërkesa për marrjen e licencës së transmetimit radioteleviziv përmban:
1. emërtimin, vendndodhjen, formën ligjore të subjektit që bën kërkesën bashkë me emrin dhe firmën e personit që ka të drejtë ta përfaqësojë atë;
2. dokumentet që vërtetojnë të dhëna zyrtare e bankare mbi kapitalin financiar të personit juridik apo fizik që bën kërkesën;
3. emërtimin e programit dhe të stacionit transmetues;
4. objektin dhe karakteristikat e përgjithshme të shërbimit, të dhëna për kohëzgjatjen e programeve dhe territorin që do të mbulojë, si dhe projektin teknik të instalimit dhe shfrytëzimit të aparaturave;
5. shfuqizuar
6. listën e administratorëve, parashikimet për shpenzimet dhe të ardhurat, origjinën dhe shumën e financimeve të parashikuara për kohëzgjatjen për të cilën kërkohet licenca;
7. listën emërore të anëtarëve të Bordit Drejtues dhe curriculum vitae të tyre. Numri minimal i anëtarëve të Bordit për çdo subjekt të licencuar përcaktohet në rregulloren e KKRT-së;
8. përmbajtjen e programeve që do të transmetohen dhe strukturën programore të propozuar për transmetim, të cilat të shprehin qartë pluralizmin në tërësinë e tyre dhe paanësinë e informacionit;
9. raportin e kohës së transmetimit që do të zënë emisionet e prodhuara vetë dhe atyre të prodhuara në vend në përpjesëtim me emisionet e tjera.
Neni 24
Vendimi për dhënien e licencës
Vendimi për dhënien ose mosdhënien e licencave jepet brenda 90 ditëve pas afatit të dorëzimit të kërkesave.
Për kërkesën që miratohet, në vendim shënohen përmbajtja dhe sasia e programeve në përputhje me këtë ligj, kushtet teknike të transmetimit, afati dhe tarifat vjetore që i caktohen të licencuarit.
Vendimi për dhënien e licencës botohet në Fletoren Zyrtare në numrin më të afërt të saj.
I licencuari regjistrohet në organet tatimore.
Neni 25
Afati i licencës
Licenca për veprimtari radiotelevizive kombëtare jepet për një kohë deri në 6 vjet për transmetimet në radio dhe 8 vjet në televizion, duke filluar që nga dita e botimit të vendimit për dhënien e licencës në Fletoren Zyrtare.
Licenca për veprimtari radiotelevizive lokale jepet për një kohë deri në 3 vjet për transmetime radiofonike dhe 5 vjet për transmetime televizive.
Kërkesa për rinovimin e licencës bëhet 90 ditë përpara afatit të përfundimit të saj. Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit vendos për rinovimin ose për shpalljen e konkurrimit të kandidaturave të reja, nëse operatori i licencuar nuk ka qenë i rregullt në zbatimin e këtij ligji.
Neni 26
Mosdhënia e licencës
Licenca nuk u jepet:
1. personave të cilëve me vendim të formës së prerë të gjykatës u është hequr zotësia për të vepruar;
2. partive dhe organizatave politike, komuniteteve dhe shoqatave fetare, autoriteteve të pushtetit lokal, si dhe çdo autoriteti tjetër shtetëror;
3. enteve publike me karakter ekonomik, bankave dhe instituteve të tjera të kreditit.
Neni 27
Licenca për radio dhe televizion
Të njëjtit subjekt mund t’i jepet licencë për transmetim për radio dhe televizion lokal në të njëjtin territor.
Neni 28
Kushtet financiare për dhënien e licencës
KKRT- ja verifikon nëse kapitali financiar i deklaruar dhe i nënshkruar i përgjigjet projektit teknik dhe programor të parashtruar në kërkesën për licencë.
Neni 29
Kushti për përmbajtjen e programeve
Për marrjen e licencës me shtrirje lokale duhet që të paktën 15 për qind e programeve javore të përmbajnë informacion dhe programe që lidhen me realitetin lokal, por që nuk kanë karakter tregtar.
Neni 30
Detyrimi për njoftimin e ndryshimeve
I licencuari detyrohet të njoftojë Këshillin Kombëtar të Radios dhe Televizionit për çdo ndryshim të të dhënave që ka paraqitur në kërkesën për marrjen e licencës ose për mosplotësimin e kushteve të caktuara në licencë, duke dhënë dhe arsyet përkatëse, paraprakisht dhe në çdo rast, jo më vonë se 15 ditë pas bërjes së këtyre ndryshimeve. Nëse ndryshimet merren parasysh, shpenzimet përkatëse i paguan i interesuari.
Neni 31
Ndryshimi i detyruar i kushteve të licencës
Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit ndryshon kushtet e përmendura në licencë edhe pa miratimin e mbajtësit të saj, në ato raste kur këto ndryshime diktohen nga respektimi i marrëveshjeve ndërkombëtare që ka nënshkruar Republika e Shqipërisë, duke dhënë kohën e duhur për zbatimin e ndryshimeve, nëse kjo është e mundur. Në këto raste shpenzimet i paguan KKRT-ja.
Neni 32
Fillimi i transmetimit
Transmetimi në bazë të licencës së dhënë fillon vetëm pas inspektimit teknik të projektit dhe të pajisjeve nga Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit, i cili konfirmon zyrtarisht me shkrim përputhjen e kushteve të licencës me ato të realizuara faktikisht.
Neni 33
Pavlefshmëria e licencës
Licenca bëhet e pavlefshme kur:
1. mbaron afati i vlefshmërisë dhe ajo nuk është rinovuar;
2. i licencuari heq dorë prej saj me shkrim;
3. Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit ka nxjerrë vendim për heqje licence në bazë të kompetencave që i jep ky ligj;
4. deklarohet falimentimi;
5. kërkuesi nuk e tërheq licencën ose nuk realizon detyrimet financiare të parashikuara me ligj pas 90 ditëve nga momenti kur merr dijeni zyrtarisht për miratimin e saj.
Neni 34
Heqja e licencës
Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit ka të drejtë të heqë licencën e transmetimit kur:
1. është fituar sipas të dhënave të rreme të paraqitura në kërkesë;
2. nuk plotësohen kushtet për të cilat është dhënë licenca;
3. cenohen rëndë detyrimet e caktuara në këtë ligj dhe detyrime të tjera ligjore, që lidhen me transmetimin e programeve, në përputhje me nenin 137 të këtij ligji;
4. nuk ka filluar transmetim pas hyrjes në fuqi të vendimit për dhënie licence për një periudhë kohe:
a) – 180 ditë në transmetimet e radios lokale;
– 270 ditë në transmetimet e televizionit lokal;
b) – 1 vit në transmetimet e radios kombëtare;
– 1 vit e gjysmë në transmetimet e televizionit kombëtar;
5. pas fillimit të transmetimit, gjatë një viti kalendarik, nuk transmetohet 30 ditë, pa llogaritur ndërprerjet për arsye teknike që nuk varen nga mbajtësi i licencës;
6. te mbajtësi i licencës kanë ndodhur ndryshime që e bëjnë të pamundur respektimin e kushteve të vendosura në licencë;
7. prona e mbajtësit të licencës ka dalë në ankand për shitje.
Kur hiqet licenca e transmetimit, mbajtësi i saj është i detyruar ta kthejë atë pa kërkuar dëmshpërblim nga Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit.
KREU V
PROGRAMET RADIOTELEVIZIVE
Neni 35
Program radioteleviziv
Programe radiotelevizive quhen tërësia e emisioneve që transmetohen nga një stacion i caktuar. Radioja dhe televizioni publik transmetojnë emisione me karakter informativ, edukativ, kulturor, artistik e argëtues.
Në programet radiotelevizive nuk lejohet censura.
Programet radiotelevizive respektojnë kufizimet e parashikuara me ligj, ato të nenit 10 të Konventës Europiane “Për mbrojtjen e të drejtave dhe lirive themelore të njeriut” dhe të kreut “Të drejtat dhe liritë themelore të njeriut” të Kushtetutës së Republikës të Shqipërisë.
Neni 36
Programet radiotelevizive publike dhe private respektojnë dinjitetin vetjak dhe të drejtat themelore të njeriut, paanshmërinë, plotësinë dhe pluralizmin e informacionit, të drejtat e fëmijëve dhe të adoleshentëve, rendin publik dhe sigurinë kombëtare, gjuhën dhe kulturën shqiptare, të drejtat kushtetuese e njerëzore të shtetasve, të pakicave kombëtare në përputhje me konventat ndërkombëtare të nënshkruara nga Republika e Shqipërisë, diversitetin fetar shqiptar.
Neni 37
Përdorimi i gjuhës shqipe është i detyruar për të gjitha programet, përveç veprave muzikore me tekst në gjuhë të huaj, emisioneve për mësimin e gjuhëve të huaja, emisioneve drejtuar posaçërisht pakicave kombëtare dhe programeve të subjekteve radiotelevizive lokale të licencuara për transmetim në gjuhën e minoriteteve.
Filmat në version origjinal në kanalet kombëtare transmetohen të shoqëruar me subtitrimin dhe dublimin në gjuhën shqipe. Për radiot dhe televizionet lokale ky detyrim fillon të zbatohet një vit pas licencimit.
Radioja dhe televizioni publik dhe privat pasqyrojnë në veprimtarinë e tyre një kulturë gjuhësore në pajtim me normën e vendosur të gjuhës letrare kombëtare.
Përjashtohen nga ky detyrim subjektet radiotelevizive të licencuara ndryshe.
Neni 38
Programet e ndaluara me ligj
Në radio dhe televizion nuk lejohet të jepen programe që nxisin dhunën, urrejtjen kombëtare, fetare e raciale, veprime antikushtetuese, ndarjen territoriale, diskriminimin për shkak të bindjeve politike dhe përkatësisë fetare.
Nuk lejohet gjithashtu:
1. transmetimi i informacioneve të cilat përbëjnë sekret shtetëror sipas ligjit dhe që i sjellin dëm sigurisë kombëtare;
2. transmetimi i informacioneve që cenojnë jetën private të shtetasve;
3. transmetimi i mesazheve të shifruara kundër interesave themelorë të shtetit;
4. prodhimi e transmetimi i programeve pornografike.
Neni 39
Informacionet që transmetohen pa shpërblim
Këshilli Kombëtar i Radios dhe Televizionit përcakton me rregullore mesazhet me dobi shoqërore apo me interes të lartë për publikun e gjerë, të cilat rrjetet radiotelevizive publike dhe private detyrohen t’i transmetojnë pa shpërblim.
Organet e pushtetit dhe të administratës shtetërore lokale kanë të drejtë t’u kërkojnë të licencuarve për transmetime radiotelevizive lokale private të transmetojnë pa shpërblim komunikata të shkurtra, që paraqesin interes të veçantë për publikun e zonave ku ato transmetojnë dhe që kanë të bëjnë me shëndetësinë, fatkeqësiti natyrore, rendin.
Transmetuesit nuk mbajnë përgjegjësi për përmbajtjen e këtyre mesazheve.
Neni 40
Kohëzgjatja e transmetimit për programet private
Transmetimet e programeve në radio ose televizion privat lokal detyrimisht duhet të kenë këtë kohëzgjatje:
1. Jo më pak se 6 orë në ditë transmetime në radio.
2. Jo më pak se 4 orë në ditë transmetime në televizion.
Transmetimet e programeve në radio ose televizion privat në shkallë kombëtare detyrimisht duhet të kenë këtë kohëzgjatje:
1. Jo më pak se 10 orë në ditë transmetime në radio.
2. Jo më pak se 6 orë në ditë transmetime në televizion.
Nuk konsiderohen programe transmetimet thjesht përsëritëse ose ato që janë me figura fikse.
Neni 40/1
Detyrimi per depozitimin e dokumentacionit të së drejtës së transmetimeve
Operatorët radiotelevizivë transmetojnë programe të prodhuara nga ata vetë, ne bashkëprodhim me të tjerë, me marrëveshje me kontratë shitjeje, shkëmbimi ose dhurimi.
Operatorët radiotelevizivë detyrohen të indetifikojnë, me figurë ose me zë, si dhe të dokumentojnë programet e përcaktuara në paragrafin e parë, duke përcaktuar llojin e programit, realizuesin dhe zotëruesin të pronësisë mbi programin.
Operatorët radiotelevizivë të licensuar detyrohen të depozitojnë pranë Këshillit Kombëtar të Radios dhe Televizionit dokumentacionin që vërteton se zotërojnë të drejtën e transmetimit të programeve me marrëveshje me kontratë shitjeje, shkembimi ose dhurimi
Neni 40/2
Moslejimi i transmetimit të programeve me shenjën dalluese
të operatorëve radiotelevizivë të huaj
Operatorët radiotelevizivë, me perjashtim të operatorëve të licensuar për transmetime programesh të huaja, me përseritës radioteleviziv, nuk lejohen të transmetojnë programin me shenjën dalluese të operatorëve radiotelevizivë të huaj.
Bëjnë përjashtim transmetimet e programeve të perkthyera në gjuhën shqipe, edhe kur transmetimi i tyre është i drejpërdrejtë, të rregulluara me marrëveshje mes palëve, në përputhje me kriteret e përcaktuara në licencë.
Neni 41
Transmetimi i lajmeve
Radioja dhe televizioni publik e privat në shkallë kombëtare detyrohet të transmetojë çdo ditë lajme.
Lajmet dhe informacionet, që transmetohen nga operatorët radiotelevizivë në edicionet informative, i paraqesin faktet dhe ngjarjet në mënyrë të drejtë e të paanshme, nxisin formimin e lirë të mendimeve dhe nuk i shërbejnë në mënyrë të njëanshme interesave të asnjë partie apo organizate politike, grupimi ekonomik dhe komuniteti a shoqate fetare.
Neni 42
Regjistrimi dhe arkivimi i lajmeve
Lajmet që jepen në radio e televizion (publik e privat, kombëtar e lokal) duhet të regjistrohen e të ruhen për një periudhë 2-mujore pas ditës së transmetimit.
Lajmet dhe çdo program tjetër i regjistruar nuk përjashtohen nga dispozitat e ligjit nr. 7726, datë 29.6.1993 “Për fondin arkivor kombëtar dhe për arkivat”, për aq sa është i mundur zbatimi i tyre.
Neni 43
Transmetimi i filmave
Veprat kinematografike (përveç rasteve të marrëveshjeve midis transmetuesit dhe atij që ka të drejtën e autorit) mund të transmetohen në televizion vetëm 2 vjet pas shfaqjes së parë të kësaj vepre në sallat kinematografike të vendit të origjinës. Për veprat e prodhuara në bashkëpunim me kompanitë televizive ky afat reduktohet në 1 vit, kur me marrëveshje nuk vendoset ndryshe.
Filmat dhe programet, që janë të ndaluara të shfaqen në kinema, nuk shfaqen në televizion.
Filmat e ndaluar për fëmijët nën moshën 14 vjeç nuk shfaqen në televizion as pjesërisht prej orës 600 deri në orën 200 të ditës tjetër.
Në transmetimet e filmave zbatohen kërkesat e ligjit nr. 8096, datë 29.4.1996 “Për Kinematografinë”, si dhe të ligjit nr.7564, datë 19.51992 “Për të drejtën e autorit”, ndryshuar me ligjin nr. 7923, datë 19.4.1995.
Për shkelje të dispozitave të ligjit për të drejtën e autorit, si dhe për shkelje të të drejtave që lidhen me transmetimet radiotelevizive, pala e interesuar i drejtohet gjykatës në përputhje dhe sipas procedurës së përcaktuar në ligjin për të drejtën e autorit.
Neni 44
Fshehtësia e burimeve të informacionit
Fshehtësia e burimeve të informacionit (përfshirë edhe materialet e hulumtuara nga gazetarët) është e garantuar. Zbulimi i tyre bëhet vetëm në raste të veçanta të parashikuara me ligj.
Neni 45
Përgjegjësia për programin e transmetuar
Gazetari dhe redaktori përgjegjës i materialit të transmetuar në radio ose televizion, publik ose privat, mbajnë përgjegjësi sipas rastit, penale ose civile, kur nga pavërtetësia e informacionit ose e programit të transmetuar, personave juridikë ose privatë u janë shkaktuar dëme materiale ose morale.
Neni 46
Pasqyra informative e shtypit
Pasqyra informative e shtypit të përditshëm dhe periodik në programet radiotelevizive bëhet vetëm me lejen e botuesve të secilit organ shtypi.
Neni 47
E drejta për përgënjeshtrim
Subjekti i prekur në interesat e tij morale ose materiale nga transmetimet e pavërteta, ka të drejtë t’i kërkojë subjektit radioteleviziv, publik ose privat, që të japë përkatësisht në radio ose në televizion përgjigjen përgënjeshtruese.
Përgjigjja transmetohet pa pagesë në edicionin e ardhshëm të të njëjtit program ose të të njëjtës kategori programesh.
Përgjigjja duhet të nënshkruhet nga pala e interesuar ose përfaqësuesi i saj ligjor dhe t’i përmbahet vetëm fakteve për të cilat ai e quan veten të prekur.
Subjekti që kërkon të drejtën për përgënjeshtrim provon që informacioni i transmetuar në adresë të tij është i gënjeshtërt dhe i është dëmtuar një interes i ligjshëm.
Nuk jepet e drejta e përgjigjes kur faktet për të cilat subjekti e quan veten të prekur kanë dalë gjatë sesioneve të Kuvendit Popullor apo gjatë gjykimeve në gjykatë.
Përgënjeshtrimi refuzohet të jepet në radio ose në televizion kur:
1. subjekti i interesuar nuk ka interesa legjitimë për publikimin e saj;
2. përgjegjja është shumë më e gjatë sesa deklarata cilësuese, për të cilën kërkohet të jepet përgjegjja;
3. kërkesa për përgjigje nuk është bërë brenda 2 muajve nga dita e dhënies së deklaratës që kundërshtohet.
Refuzimi i përgënjeshtrimit për arsyet e mësipërme jepet me shkrim.
Për mosrespektimin e të drejtës së përgënjeshtrimit, përgjegjësi i emisionit ndëshkohet sipas sanksioneve të parashikuara në këtë ligj.
Refuzimi i përgënjeshtrimit nga subjektet radiotelevizive bëhet objekt i apelimit në KKRT. Të dyja palët mund të ankimojnë vendimet e KKRT-së në gjykatë.
Neni 48
Bilancet vjetore dhe përmbajtja e tyre
Operatorët radiotelevizivë publikë e privatë janë të detyruar të hartojnë bilancet e tyre vjetore në përputhje me legjislacionin për kontabilitetin, të cilat i depozitojnë pranë KKRT-së. Në mënyrë të veçantë në to pasqyrohen të dhëna për programet e transmetuara, çmimet e tyre kur ato janë blerë ose shuma e harxhuar kur ato janë programe origjinale, të dhëna për reklamën e transmetuar ose veprimtari të tjera dhe të ardhurat përkatëse, sponsorizimet, si dhe lista e financuesve apo dhuruesve me shumën përkatëse dhe çdo shpërblim tjetër në favor të subjektit radioteleviziv publik ose privat.
KREU VI
REKLAMA
Neni 49
Reklamë është çdo mesazh që synon të nxisë shitblerjen e një malli ose kryerjen e një shërbimi, duke paraqitur një ide për të arritur efektet që dëshiron reklamuesi të cilit i është dhënë kohë transmetimi me pagesë ose me një formë tjetër shpërblimi.
Neni 50
Kushtet për reklamën
Transmetuesit radiotelevizivë detyrohen të sigurojnë që reklamat:
1. të jenë me folës shqip ose me subtitrime shqip;
2. të jenë të ndershme e të mos bëhen duke dëmtuar të tjerët;
3. të mos jenë mashtruese dhe të mos paragjykojnë interesat e konsumatorëve;
4. të mos bëhen nga spikerët e rregullt të lajmeve ose nga paraqitësit (paraqitëset) e programeve në një transmetues publik;
Nuk lejohen reklamat subliminale (që veprojnë në nënvetëdijen e shikuesit dhe për shkak të shpejtësisë së transmetimit nuk kapen nga shqisat e njeriut).
Neni 51
Forma e paraqitjes së reklamave
Reklamat transmetohen midis e brenda programeve të ndryshme, si dhe në programe të veçanta (programet-reklamë).
Në radio transmetimet e reklamave veçohen qartë nga pjesët e tjera të programit me ndihmën e mjeteve akustike, kurse në televizion me ndihmën e mjeteve optike dhe akustike. Në parim ato transmetohen në blloqe.
Lejohet transmetimi i programeve-reklamë në qoftë se shprehet qartë karakteri reklamues i programit dhe reklama është pjesë thelbësore e tij.
Programi-reklamë paraqitet si i tillë në fillim të emisionit dhe shoqërohet në fund me shënimin “program-reklamë”.
Neni 52
Ndërfutja e reklamave
Reklamat mund të futen ndërmjet programeve, si edhe në rastet e përshkruara më poshtë, brenda programeve, por duke mos dëmtuar integritetin dhe vlerën e tyre.
Në programe që përbëhen nga pjesë të pavarura ose në programe kulturore-sportive dhe ngjarje të tjera të ngjashme që përmbajnë intervale, reklamat ndërfuten vetëm midis pjesëve ose në intervalet. Në programet e tjera çdo ndërprerje për reklama nuk do të bëhet pa kaluar të paktën 20 minuta nga ndërprerja më e afërt.
Transmetimi i filmave (duke përjashtuar dokumentarët), kur zgjasin më shumë se 45 minuta, mund të ndërpritet një herë për çdo periudhë të plotë 45 minutshe me reklama që nuk i kalojnë blloqet e 2 minutave. Ndërprerja tjetër lejohet nëse filmi vijon të paktën edhe 20 minuta pas dy ose më shumë periudhave 45-minutshe.
Reklamat nuk ndërfuten në asnjë transmetim shërbimi fetar.
Emisionet e lajmeve, dokumentarët dhe programet e fëmijëve që janë më pak se gjysmë ore, nuk ndërpriten nga transmetimi i reklamave.
Neni 53
Kohëzgjatja e transmetimit të reklamave
Koha e transmetimit të reklamave në televizion nuk duhet të kalojë 15 për qind të kohës ditore të transmetimit.
Koha e transmetimit të reklamave televizive gjatë 1 ore transmetimi nuk duhet t’i kalojë 12 minutat.
Koha e transmetimit të reklamave në radio nuk duhet të kalojë 10 për qind të kohës së përgjithshme të transmetimit.
Kërkesat e këtij neni janë të detyrueshme për radiot dhe televizionet publike.
Neni 54
Arkivimi i reklamave
Reklamat e transmetuara ruhen të regjistruara sipas radhës së tyre për një kohë 1-vjeçare nga dita e transmetimit.
Neni 54/1
Për transmetimin e reklamave radiotelevizive, operatorët radiotelevizivë duhet te zotërojnë të drejtën e transmetimit të tyre në Shqipëri.
Neni 55
Dispozita ndaluese për reklamat
Nuk lejohet të transmetohen në radio dhe televizion:
1. reklamat që ushtrojnë ndikim në përmbajtjen e programeve;
2. reklamat që nxisin pornografinë dhe dhunën;
3. reklamat e produkteve të duhanit;
4. reklamat për armatimet dhe pajisjet ushtarake;
5. reklamat e tërthorta;
6. reklamat fetare ose ateiste;
7. reklamat e produkteve ushqimore të pamiratuara nga organet kompentente, sipas nenit 19 të ligjit nr. 7941, datë 31.5.1995 “Për ushqimin”;
8. reklamat e partive ose shoqatave politike, përveç rasteve të parashikuara në ligjet elektorale;
9. reklamat e tjera që bien në kundërshtim me ligjet në fuqi.
Neni 56
Mbrojtja e të miturve
Nuk lejohet të jepen në radio e televizion reklama që nxisin sjellje, të cilat rrezikojnë shëndetin dhe zhvillimin normal psikik të fëmijëve.
Reklamat e destinuara për fëmijët ose kur realizohen me fëmijë, të jenë të tilla që të shmangin çdo gjë që dëmton interesat dhe veçantinë e moshës së tyre.
Neni 57
Reklamat e pijeve alkoolike
Reklamat e pijeve alkoolike të të gjitha llojeve u nënshtrohen këtyre kushteve:
1. Të mos u drejtohen në veçanti fëmijëve dhe ata të moslejohen të paraqiten në reklamë me pije alkoolike në duar ose në ndonjë mënyrë tjetër.
2. Të mos reklamohet konsumi i alkoolit në lidhje me përgatitjen fizike dhe energjinë apo me vlera terapeutike.
3. Të ndalohet propagandimi i përqindjes së alkoolit në pijet e reklamuara.
4. Të mos reklamohet konsumimi i tepërt i alkoolit.
Neni 58
Reklamat për barnat mjekësore
Ndalohen reklamat për barnat dhe trajtim mjekësor, të cilat jepen ose kryhen vetëm me recetë mjeku.
Ndalohen reklamat për barnat mjekësore që nuk janë prodhuar e miratuar sipas ligjit nr. 7815, datë 20.4.1994 “Për barnat”.
Reklamat për barnat mjekësore të paraqesin në mënyrë të saktë e të plotë efektet e tyre vetëm sipas të dhënave e verifikimeve të deklaruara nga organet kompetente e sipas ligjeve përkatëse.
KREU VII
S P O N S O R I Z I M I
Neni 59
Sponsorizimi
Sponsorizim është financimi i drejtpërdrejtë ose i tërthortë nga një person fizik ose juridik i një programi radioteleviziv, me qëllim që të reklamojë emrin, firmën prodhuese ose imazhin e këtij personi.
Çdo sponsorizim bëhet në përputhje me legjislacionin në fuqi.
Neni 60
Pasqyrimi i sponsorizimit
Kur një program ose seri programesh sponsorizohet plotësisht ose pjesërisht, kjo duhet të dalë e qartë në shënimet përkatëse në fillim dhe/ose në fund të programit.
Neni 61
Pavarësia nga sponsorizuesi
Në përmbajtjen dhe kohën e programeve të sponsorizuara, sponsorizuesi nuk lejohet të ndërhyjë në asnjë rast për të ndikuar në përgjegjësinë dhe pavarësinë redaktoriale të emisionit të sponsorizuar.
Neni 62
Ndalesa për sponsorizuesin
Në programet radiotelevizive të sponsorizuara nuk lejohet të bëhen referenca të veçanta për të nxitur shitjen ose blerjen, marrjen ose dhënien me qera, si dhe preferimin e shërbimeve të sponsorizuesit ose të një pale të tretë.
Neni 63
Ndalimi për sponsorizimet
Nuk lejohet të sponsorizohen programet nga persona juridikë ose fizikë kur veprimtaria kryesore e tyre është prodhimi, shitja ose ofrimi i shërbimeve, reklamimi i të cilave ndalohet sipas këtij ligji.
Emisionet e lajmeve dhe të ngjarjeve të ditës nuk sponsorizohen.
KREU VIII
RADIOTELEVIZIONI PUBLIK SHQIPTAR
Neni 64
Emërtimi, vendndodhja
Radiotelevizioni publik Shqiptar është institucioni që kryen shërbim publik në fushën e radios dhe të televizionit.
Veprimtaria e Radiotelevizionit publik Shqiptar rregullohet me këtë ligj.
Neni 65
– Emri i Radiotelevizionit publik Shqiptar është Radiotelevizioni Shqiptar.
– Emri i shkurtuar i institucionit është RTSH.
– Emri i Televizionit publik Shqiptar është Televizioni Shqiptar (shkurt TVSH).
– Emri i Radios publike Shqiptare është Radio Tirana (shkurt RT).
Selia e RTSH-së është në Tiranë.
RTSH-ja përfshin edhe qendra rajonale radiotelevizive në territorin e Shqipërisë.
Neni 66
Deklarata e qëllimit
Si një transmetues i përkushtuar ndaj idealeve më të larta të transmetimit të shërbimit publik kombëtar, RTSH-ja realizon shërbime cilësore radioje dhe televizioni për të informuar, edukuar dhe argëtuar publikun, duke i shërbyer kombit, të gjitha grupeve të shoqërisë, përfshirë dhe pakicat kombëtare.
RTSH-ja zotohet për një mbulim të paanshëm të lajmeve të vendit dhe të atyre ndërkombëtare.
RTSH-ja realizon programe, të cilat duhet të pasqyrojnë te dëgjuesit dhe shikuesit e të gjitha moshave larminë e jetës shqiptare. RTSH-ja përgatit programe cilësore e me vlera për pasurimin e botës mendore dhe shpirtërore të njerëzve.
Neni 67
Programet radiotelevizive të RTSH-së
Programet radiotelevizive të RTSH-së realizohen në përputhje me deklaratën e qëllimit dhe kërkesat e nenit 36 të këtij ligji, si dhe me standardet profesionale.
Përveç plotësimit të kërkesave të nenit 36, RTSH-ja synon edhe:
– të mbështesë kulturën dhe krijimtarinë letrare dhe artistike shqiptare, duke nxitur lirinë e krijimit në forma nga më të ndryshmet;
– të edukojë dhe të zhvillojë kulturën e të folurit shqip sipas rregullave të drejtshkrimit.
Neni 68
Programi i RTSH-së në transmetimet e studiove qendrore dhe atyre rajonale siguron :
– shumëllojshmëri informacioni politik, social, kulturor dhe argëtues nga vendi dhe bota;
– dhënien e informacionit nga i gjithë territori i Republikës së Shqipërisë;
– dhënien e informacionit për pakicat kombëtare;
– dhënien e intormacionit për publikun jashtë vendit.
Neni 69
Programet e RTSH-së përcillen me anë të transmetimeve tokësore, satelitore dhe kabllore.
RTSH-ja siguron shërbime, duke përdorur edhe teknologjitë e reja të transmetimeve.
Neni 70
RTSH-ja përfshin në transmetimet e saj:
– 2 programe televizive kombëtare;
– 2 programe radiofonike kombëtare;
– 1 program radiofonik në gjuhë të huaja dhe për bashkatdhetarët në AM;
– programet e qendrave radiotelevizive rajonale;
– 1 program satelitor radioteleviziv.
Neni 71
Programet kombëtare të RTSH-së duhet të mbulojnë territorin e banuar nga të paktën 90 për qind e shtetasve të Republikës së Shqipërisë.
Brenda 5 vjetësh nga dita e miratimit të këtij ligji, të paktën njëri nga programet e RTSH-së duhet të mbulojë 99 për qind të popullsisë.
Neni 72
Prodhimet e RTSH-së
Prodhimet e RTSH-së, bashkëprodhimet dhe prodhimi i porositur i programeve të përbëjnë të paktën 50 për qind të kohës së transmetimit.
Neni 73
Prodhimi i porositur është pjesë e programeve të RTSH-së. Porositë realizohen nga subjekte të licencuar për prodhimin e programeve audio e vidio ose të filmave.
Bashkëprodhim është prodhimi i programeve në bashkëpunim mes RTSH-së dhe një subjekti të licencuar, ku secili prodhues angazhohet me potencialin e tij financiar e teknik.
Neni 74
RTSH-ja ofron konkurrencë publike për prodhimet e porositura sipas strukturës programore.
Neni 75
Modalitetet për prodhimet e porositura dhe bashkëprodhimet përcaktohen në statutin e RTSH-së.
Neni 76
Për prodhimin e veprave audiovizuale që realizohen me porosi, RTSH-ja ka të drejtë të përdorë deri 25 për qind të buxhetit të saj të destinuar për prodhimet.
Neni 77
Të drejtat dhe detyrimet e RTSH-së
RTSH-ja gëzon të drejtën e transmetimit ekskluziv për territorin e Republikës së Shqipërisë të veprimtarive kulturore, artistike dhe sportive me interes kombëtar, që organizohen nga institucione të administratës publike në nivel qendror ose vendor ose financohen nga Buxheti i Shtetit.
Veprimtaritë sportive të ekipeve kombëtare të Republikës së Shqipërisë transmetohen për territorin e Republikës së Shqipërisë ekskluzivisht nga RTSH-ja, në të gjitha rastet kur federatat ose komitetet shqiptare të lojrave ose ndonjë institucion tjetër publik shqiptar gëzojnë të drejtat e autorit ose të drejtat që lidhen me transmetimin e tyre.
Në çdo rast, RTSH-ja nuk mund të disponojë mbi të drejtat e autorit pa marrëveshjen me shkrim me mbajtësit e këtyre të drejtave.
Neni 78
RTSH-ja përgatit kronika dhe reportazhe informative, pa qenë e detyruar të paguajë organizatorët e veprimtarive.
Neni 79
RTSH-ja bën regjistrimin e plotë të zërit dhe figurës të të gjitha programeve të transmetuara prej saj. Këto regjistrime ruhen për një periudhë jo më pak se 3 muaj.
