PROTOKOLLI MBI PARANDALIMIN, PENGIMIN DHE NDËSHKIMIN E TRAFIKUT TË PERSONAVE, VEÇANËRISHT TË GRAVE DHE FËMIJËVE, NË PLOTËSIM TË KONVENTËS SË KOMBEVE TË BASHKUARA KUNDËR KRIMIT TË ORGANIZUAR NDËRKOMBËTAR

Shtetet Palë në këtë Protokoll, Duke deklaruar se aksionet efektive për të luftuar trafikun ndërkombëtar të personave, veçanërisht të grave dhe fëmijëve, kërkon një trajtim të gjithanshëm dhe ndërkombëtar në vendet e origjinës, transitit dhe destinacionit, që përfshin masat për të parandaluar këtë trafik, për të ndëshkuar trafikantët dhe për të mbrojtur viktimat e një trafiku të tillë, përfshirë mbrojtjen e të drejtave të tyre tëe njohura ndërkombëtarisht,

 

Duke marrë parasysh faktin që, pavarësisht ekzistencës së një shumëllojshmërie instrumentesh ndërkombëtare, që përfshijnë rregullat edhe masat praktike për të luftuar shfrytëzimin seksual të grave dhe fëmijëve, nuk ka një instrument universal që i adresohet të gjitha aspekteve të trafikimit të personave,

 

Të shqetësuar që, në mungesë të një instrumenti të tillë, personat të cilët janë të prekur nga trafikimi nuk do të kenë një mbrojtje të mjaftueshme,

 

Duke rikujtuar rezolutën e Asamblesë së Përgjithshme 53/111 të dhjetorit 1998, në të cilën Asambleja vendosi të krijojë një komitet ad-hoc ndërqeveritar afatgjatë (apenended) hapur me qëllim përpunimin e një konvente të plotë ndërkombëtare në lidhje me luftën kundër krimit të organizuar ndërkombëtar dhe për të diskutuar përpunimin, ndër të tjera, të një instrumenti ndërkombëtar që do t’i adresohet trafikut të grave dhe fëmijëve,

 

Të bindur se plotësimi i Konventës me një instrument ndërkombëtar për parandalimin, pengimin dhe ndëshkimin e trafikut të personave, veçanërisht të grave dhe fëmijëve, do të jetë i dobishëm në luftën kundër këtij krimi,

 

Ranë dakord për sa më poshtë:

 

I. DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

Neni 1

Marrëdhëniet me Konventën e Kombeve të Bashkuara kundër Krimit të Organizuar Ndërkombëtar

1. Ky Protokoll plotëson Konventën e Kombeve të Bashkuara kundër Krimit të Organizuar Ndërkombëtar. Ai do të interpretohet së bashku me Konventën.

2. Dispozitat e Konventës do të aplikohen, mutatid mutandis, ndaj këtij Protokolli me përjashtim të rasteve ku parashikohet ndryshe në tekst.

3. Veprat penale të cilësuara në përputhje me nenin 5 të këtij Protokolli do të konsiderohen si vepra penale të cilësuara në përputhje me Konventën.

 

Neni 2

Deklarimi i qëllimit

Qëllimet e këtij Protokolli janë:

(a) të parandalojë dhe të luftojë trafikun ndërkombëtar të personave, duke i kushtuar vëmendje të veçantë grave dhe fëmijëve;

(b) të mbrojë dhe të ndihmojë viktimat e këtij trafiku, duke respektuar të drejtat e tyre njerëzore; dhe

(c) të nxisë dhe të lehtësojë bashkëpunimin ndërmjet Shteteve Pale, me qellim që të realizohen këto objektiva.

 

Neni 3

Përkufizime

Për qëllimet e këtij Protokolli:

(a)”Trafik personash” nënkupton rekrutimin, transportimin, transferimin, fshehjen ose pritjen e personave nëpërmjet kërcënimit, përdorimit të forcës e formave të tjera të shtrëngimit, mashtrimit, marrjes me forcë, dredhisë ose abuzimit të pushtetit ose të pozitës vulnerabël ose dhënien apo marrjen e pagesave ose përfitimeve për të arritur pëlqimin e një personi që kontrollon një person tjetër, për qëllime shfrytëzimi. Shfrytëzimi përfshin, së paku, shfrytëzimin e prostitucionit të të tjerëve ose format e tjera të shfrytëzimit seksual, punën ose shërbimet e detyruara, skllavërinë ose praktikat e ngjashme me skllavërinë, heqjen e organeve ose servitutet.

(b) pëlqimi i viktimës së trafikut për shfrytëzimin e qëllimshëm të përmendur në nënparagrafin (a) të këtij neni do të jetë i pavend nëse janë përdorur mjetet e parashikuara në nënparagrafin (a).

(c) Rekrutimi, transportimi, transferimi, fshehja ose pritja e një fëmijë për qëllime shfrytëzimi, do te konsiderohet “trafik personash ” edhe nëse në të nuk do të përfshihen mjetet e parashikuara në nënparagrafin (a) të këtij neni.

d) “Fëmijë” nënkupton çdo person nën 18 vjeç.

 

Neni 4

Fusha e aplikimit

Ky Protokoll, përveç rasteve të parashikuara ndryshe këtu, do të aplikohet për parandalimin, hetimin dhe ndjekjen penale të veprave të parashikuara në nenin 5 të këtij Protokolli, në rastet kur këto vepra penale kanë një natyrë ndërkombëtare dhe përfshijnë një grup të organizuar kriminal, si dhe për mbrojtjen e viktimave të këtyre krimeve.

 

Neni 5

Penalizmi

1. Shtetet Pale duhet të adaptojnë masa të tilla, që mund të jenë të nevojshme për të përcaktuar si vepra kriminale, në bazë të legjislacionit të brendshëm, veprimet e përcaktuara në nenin 3 të këtij Protokolli, nëse kryhen qëllimisht.

2. Shtetet Pale duhet të adaptojnë masa të tilla, që mund të jenë të nevojshme për të përcaktuar si vepra kriminale:

(a) duke iu nënshtruar koncepteve bazë të sistemit të tij ligjor, tentativën për të kryer një vepër penale të parashikuar në paragrafin 1 të këtij neni;

(b) pjesëmarrjen si bashkëpunëtor në një vepër penale të parashikuar në paragrafin 1 të  këtij neni; dhe

(c) organizimin ose drejtimin e personave të tjerë për të kryer një vepër penale të parashikuar nën paragrafin 1 të këtij neni.

 

II. MBROJTJA E PERSONAVE TE TRAFIKUAR

 

Neni 6

Asistenca për mbrojtjen e viktimave te trafikut te personave

1. Në rastet përkatëse dhe në masën që parashikohet nga legjislacioni i brendshëm, Shtetet Palë duhet të mbrojnë jetën private dhe identitetin e viktimave të trafikut të personave, përfshirë, ndër të tjera, bërjen konfidenciale të procedurave ligjore, që lidhen me trafikun e personave.

2. Shtetet Palë duhet të sigurojnë që sistemi i tyre legjislativ ose administrativ të përmbajë masa të tilla që u sigurojnë viktimave të trafikut në rastet e duhura:

(a) informacion në lidhje me procedurat gjyqësore dhe administrative;

(b) asistencë, në mënyrë që të paraqesin shqetësimet dhe problemet që kanë dhe t’u merren parasysh në shkallët përkatëse të procedurave penale kundër autorëve të veprave penale, pa cënuar të drejtën e mbrojtjes.

3. Në raste të veçanta dhe masën e mundshme, Shtetet Pale duhet të marrin parasysh masat për të siguruar trajtimin fizik, psikologjik ose social të viktimave të trafikut, përfshirë bashkëpunimin me organizatat joqeveritare, organizatat e tjera dhe elementët e shoqërisë civile dhe, në veçanti sigurimin e:

(a) banimit të përshtatshëm;

(b) këshillimin dhe informimin që ka të bëjë sidomos me të drejtat e tyre, në një gjuhë që personat e trafikuar mund ta kuptojnë;

(c) asistencën mjekësore, psikologjike dhe materiale; dhe

(d) mundësinë e punësimit, edukimit dhe trajnimit.

4. Shtetet Palë duhet të marrin parasysh, gjatë aplikimit të dispozitave të këtij neni, moshën, seksin dhe nevojat e veçanta të viktimave të trafikut dhe, në veçanti, nevojat e veçanta të fëmijëve, përfshirë banesën, arsimimin dhe kujdesin e përshtatshëm.

5. Shtetet Pale duhet të përpiqen që të garantojnë sigurinë fizike të viktimave të trafikut nëse ato janë brenda territoreve të tyre.

6. Shtetet Palë duhet të sigurojnë që sistemi i tyre ligjor të përfshijë masa që iu ofrojnë viktimave të trafikut të personave mundësinë e kompensimit për dëmin që u është shkaktuar.

 

Neni 7

Statusi i viktimave te trafikut ne Shtetin Pritës

1. Përveç masave që parashikohen në nenin 6 te këtij Protokolli, Shtetet Palë duhet të marrin parasysh adaptimin e masave legjislative ose masave të tjera që u lejojnë viktimave të trafikut të personave që të qëndrojnë në territoret e tyre, përkohësisht ose përgjithmonë, në rastet përkatëse.

2. Gjatë zbatimit të dispozitës që përfshihet në paragrafin 1 të këtij neni, Shtetet Palë duhet të mbajnë mirë parasysh faktorët humanitarë dhe mëshirues.

 

Neni 8

Riatdhesimi i viktimave të trafikut të personave

1. Shteti Palë, shtetas i të cilit është viktima e trafikut të personave ose në të cilin personi ka të drejtën e qëndrimit të përhershëm në kohën e hyrjes në Shtetin Palë pritës, duhet të lehtësojë dhe pranojë kthimin e atij personi pa vonesa të paarsyeshme, si dhe duke iu kushtuar kujdes sigurisë së tij.

2. Nëse një Shtet Pale kthen një viktimë të trafikut të personave në një Shtet Palë, shtetas i të cilit është personi ose në të cilin ai ka pasur të drejtën e qëndrimit të përhershëm në momentin e hyrjes në Shtetin Palë pritës, rikthimi duhet të bëhet duke i kushtuar kujdes sigurisë së personit, si dhe për statusin e procedurave ligjore që lidhen me faktin se personi është viktimë e trafikimit dhe, mundësisht, kthimi të jetë vullnetar.

3. Në kërkesën e një Shteti Palë pritës, një Shtet Palë duhet të verifikojë, pa vonesa të paarsyeshme, nëse një person, i cili është viktimë e këtij trafiku është shtetas i tij ose ka të drejtën e qëndrimit të përhershëm në kohën e hyrjes në Shtetin Palë pritës.

4. Me qëllim që të lehtësohet kthimi i viktimës së këtij trafiku, i cili është pa dokumente të përshtatshme, Shteti Palë, shtetas i të cilit është viktima ose në të cilin ai/ajo ka të drejtën e qëndrimit të përhershëm në momentin e hyrjes në Shtetin Palë pritës duhet të pranojë të lëshojë, me kërkesën e Shtetit Palë pritës, dokumente udhëtimi ose ndonjë autorizim tjetër mund të jetë i nevojshëm për të lejuar hyrjen e personit në territorin e tij.

5. Dispozitat e këtij neni nuk duhet të cënojë të drejtat që i njihen viktimës nga legjislacioni i brendshëm i Shtetit Palë pritës.

6. Ky nen nuk do të cënojë ndonjë Marrëveshje, dypalëshe ose shumëpalëshe, që rregullon, plotësisht ose pjesërisht, kthimin e personave të trafikuar.

 

III. PARANDALIMI, BASHKEPUNIMI DHE MASAT E TJERA

 

Neni 9

Parandalimi i trafikut te personave

1. Shtetet Palë duhet të vendosin politika, programe dhe masa të tjera;

(a) për tëe parandaluar dhe luftuar trafikun e personave; dhe

(b) për të mbrojtur personat e trafikuar, veçanërisht gratë dhe fëmijët, nga riviktimizimi.

2. Shtetet Palë duhet të përpiqen që të ndërmarrin masa të tilla si kërkimi, informimi dhe fushata në masmedia dhe iniciativa sociale dhe ekonomike, për të parandaluar dhe luftuar trafikun e personave.

3. Politikat, programet dhe masat e tjera të ndërmarra, në përputhje me këtë nen, duhet të përfshijnë bashkëpunimin me organizatat joqeveritare, organizatat të tjera përkatëse ose elementë të shoqërisë civile;

4. Shtetet Palë duhet të ndërmarrin ose të forcojnë masat, përfshirë ato nëpërmjet bashkëpunimit, dypalësh ose shumëpalësh, për të reduktuar faktorët që i bëjnë personat, veçanërisht gratë dhe fëmijët, të bëhen viktima të trafikut, siç janë varfëria, zhvillimi i pakët dhe mungesa e mundësive të barabarta.

5. Shtetet Palë duhet të adaptojnë ose forcojnë masat legjislative ose masat e tjera, siç janë edukimi, masat sociale e kulturore, përfshirë ato që rrjedhin nga bashkëpunimi, dypalësh e shumëpalësh, për të mos inkurajuar kërkesën që nxit të gjitha format e shfrytëzimit të personave, veçanërisht të grave dhe fëmijëve, që i çon ato drejt trafikut.

 

Neni 10

Shkëmbimi i informacionit dhe trajnimi

1. Autoritetet e zbatimit të ligjit, të emigracionit ose autoritetet të tjera përkatëse të Shteteve Palë duhet të bashkëpunojnë me njeri-tjetrin për të shkëmbyer informacion, në përputhje me legjislacionin e tyre të brendshëm, për t’i mundësuar atyre të përcaktojnë:

(a) nëse personat që kalojnë ose tentojnë të kalojnë një kufi ndërkombëtar me dokumente udhëtimi, që i përkasin personave të tjerë ose pa dokumente udhëtimi, kryejnë ose janë viktima të trafikut të personave;

(b) tipet e dokumenteve që kanë përdorur personat ose që janë përpjekur të përdorin për të kaluar një kufi ndërkombëtar me qëllim që të trafikojnë persona; dhe

(c) metodat dhe mjete e përdorura nga grupet e organizuara kriminale për trafikimin e personave, përfshirë rekrutimin dhe transportimin e viktimave, rrugët dhe lidhjet ndërmjet personave dhe grupeve që merren me këtë trafik dhe masat e mundshme për t’i zbuluar ato.

2. Shtetet Palë duhet të sigurojnë ose forcojnë trajnimin e zyrtarëve të zbatimit të ligjit, imigracionit dhe të zyrtarëve të tjerë përkatës, mbi parandalimin e trafikut të personave. Trajnimi duhet të përqendrohet në metodat e përdorura për parandalimin e këtij trafiku, ndjekjen penale të trafikanteve dhe mbrojtjen e të drejtave të viktimave, përfshirë mbrojtjen e viktimave nga trafikantët. Trajnimi duhet të ketë parasysh gjithashtu nevojën për të marrë në konsideratë të drejtat e njeriut dhe çështjet e mprehta që lidhen me fëmijët dhe ato të karakterit gjinor, si dhe duhet të inkurajojnë bashkëpunimin me organizatat joqeveritare, organizatat e tjera përkatëse dhe elementët e shoqërisë civile.

3. Një Shtet Pale që merr informacion duhet të përmbushë një kërkesë të bërë nga një Shtet Palë, që ka transmetuar informacionin që vendos kufizime në përdorimin e tij.

 

Neni 11

Masat e kufirit

1. Pa cënuar angazhimet ndërkombëtare për lëvizjen e lirë të njerëzve, Shtetet Palë duhet të forcojnë, në masën më të madhe të mundshme, kontrollin kufitar për të zbuluar dhe parandaluar trafikun e personave.

2. Shtetet Palë duhet të marrin masa legjislative ose masa të tjera të përshtatshme për të parandaluar mjetet e transportit, që drejtohen nga transportues tregtarë për t’u përdorur në kryerjen e veprave penale që mbulohen nga neni 5 i këtij Protokolli.

3. Këto masa duhet të përfshijnë, aty ku është e mundur dhe pa cënuar konventat ndërkombëtare të aplikueshme, përfshirë çdo kompani transportuese, pronar ose drejtues të ndonjë anije apo mjeti transporti, të verifikojë që të gjithë pasagjerët kanë dokumentet e udhëtimit të kërkuara për hyrjen në mënyrë të ligjshme në Shtetin Pritës.

4. Shtetet Palë duhet te ndërmarrin masat e nevojshme, në përputhje me legjislacionin e tyre të brendshëm, për të siguruar vendosjen e sanksioneve në rastet e dhunimit të detyrimit të parashikuar në paragrafin 3 të këtij neni.

5. Shtetet Palë duhet të marrin në konsideratë adaptimin e masave që lejojnë mohimin, në përputhje me legjislacionin e tyre të brendshëm, të hyrjes ose revokimit të vizave të personave të implikuar në krimet që mbulohen nga ky Protokoll.

6. Pa cënuar nenin 27 të Konventës, Shtetet Palë duhet të marrin parasysh forcimin e bashkëpunimit te agjencive te kontrollit kufitar, nder te tjera, nëpërmjet vendosjes dhe mbajtjes se kanaleve direkte te komunikimit.

 

Neni 12

Siguria dhe kontrolli i dokumenteve

1. Shtetet Pale duhet të adaptojnë masa të tilla, që mund të jenë të nevojshme, dhe në përputhje me mjetet në dispozicion:

(a) për të garantuar që dokumentet e udhëtimit ose të identitetit të lëshuara prej tyre të jenë të një cilësie të tillë që të mos keq përdoren lehtësisht dhe të mos falsifikohen, ndryshohen, kopjohen ose lëshohen në mënyrë të paligjshme;

(b) për të siguruar integritetin dhe sigurinë e dokumenteve të udhëtimit dhe identifikimit të lëshuara nga Shtetet Palë ose në emër të tyre dhe për të parandaluar krijimin, lëshimin dhe përdorimin e paligjshëm të tyre.

 

Neni 13

Legjitimiteti dhe vlefshmëria e dokumenteve

Një Shtet Palë, mbështetur në kërkesën e një Shteti tjetër Palë dhe në përputhje me legjislacionin e tyre të brendshëm, duhet të verifikojë brenda një kohe të arsyeshme legjitimitetin dhe vlefshmërinë e dokumenteve të udhëtimit ose identitetit, të lëshuara ose që nënkuptohen se janë lëshuar në emër të tij dhe që dyshohen të përdoren për trafikimin e personave.

 

IV. DISPOZITA PERFUNDIMTARE

 

Neni 14

Dispozita mbrojtëse

1. Asgjë në këtë Protokoll nuk duhet të prekë të drejtat, detyrimet dhe përgjegjësitë e Shteteve dhe personave që rrjedhin nga e drejta ndërkombëtare, përfshirë të drejtën ndërkombëtare humanitare dhe legjislacionin ndërkombëtar të të drejtave të njeriut dhe, në veçanti, nëse është e mundur, Konventën e vitit 1951 dhe Protokollin e vitit 1967 që lidhen me Statusin e Refugjatëve dhe parimin e moskthimit të refugjateve në det (non-refoulment) që përmendet këtu.

2. Masat e parashikuara në ketë Protokoll do të interpretohen dhe aplikohen në mënyrë josdiskriminuese ndaj personave për shkak se ata janë viktima të trafikut të personave. Aplikimi dhe interpretimi i këtyre masave duhet të jetë në pajtim me parimet e njohura ndërkombëtarisht të mosdiskriminimit.

 

Neni 15

Zgjidhja e mosmarrëveshjeve

1. Shtetet Palë duhet të përpiqen që të zgjidhin mosmarrëveshjet që lidhen me interpretimin ose aplikimin e këtij Protokolli përmes negociatave.

2. Çdo mosmarrëveshje ndërmjet dy ose më shumë Shteteve Palë, që lidhet me interpretimin ose aplikimin e këtij Protokolli, që nuk mund të zgjidhet përmes negociatave brenda një kohe të arsyeshme, duhet t’i paraqitet arbitrazhit. Në qoftë se gjashte muaj pas datës se kërkesës për arbitrazh këto Shtete Pale nuk kane mundësi për te rene dakord ne lidhje me organizimin e arbitrazhit, secili prej këtyre Shteteve Pale mund t’ia paraqesë mosmarrëveshjen Gjykatës Ndërkombëtare te Drejtësisë nëpërmjet një kërkesë ne përputhje me Statutin e Gjykatës.

3. Secili Shtet Palë, në kohën e nënshkrimit, ratifikimit, pranimit, miratimit ose aderimit në ketë Protokoll, mund të deklarojë se ai nuk e konsideron si të detyrueshëm për të paragrafin 2 të këtij neni. Shtetet e tjera Palë nuk do të kenë detyrime që rrjedhin nga paragrafi 2 i këtij neni në lidhje me çdo Shtet Palë që ka paraqitur një rezervë të tillë.

4. Shtetet Palë, që kanë paraqitur një rezervë në përputhje me paragrafin 3 të këtij neni, mund ta tërheqin atë në çdo kohë me anë të një njoftimi drejtuar Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve te Bashkuara.

 

Neni 16

Nënshkrimi, ratifikimi, pranimi, miratimi dhe aderimi

1. Ky Protokoll do të jetë i hapur për nënshkrim për të gjitha Shtetet nga data 12 deri 15 nëntor 2000 në Palermo, Itali dhe më pas në Selinë e Kombeve të Bashkuara në Nju Jork deri nëe datë 12 dhjetor 2002.

2. Ky Protokoll do të jetë i hapur, gjithashtu, për organizatat rajonale të integrimit ekonomik, me kusht që së paku një Shtet Anëtar i kësaj organizate të ketë nënshkruar këtë Protokoll, në përputhje me paragrafin 1 të këtij neni.

3. Ky Protokoll do t’i nënshtrohet ratifikimit, pranimit ose miratimit. Instrumentet e ratifikimit, pranimit ose miratimit do të depozitohen tek Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara. Organizata rajonale e integrimit ekonomik mund ta depozitojë instrumentin e saj të ratifikimit, pranimit ose miratimit në qoftë se të paktën njëri prej Shteteve të saj anëtarë e ka bërë një gjë të tillë. Në instrumentin e saj të ratifikimit, pranimit ose miratimit, kjo organizatë duhet të deklarojë shtrirjen e kompetencës së saj në lidhje me çështjet që rregullohen nga ky Protokoll. Kjo organizatë duhet të njoftoje, gjithashtu, depozituesin në lidhje me ndryshimet përkatëse të shtrirjes së kompetencës së saj.

4. Ky Protokoll është i hapur, për aderim për çdo Shtet ose organizatë rajonale të integrimit ekonomik, të paktën njeri Shtet Anëtar i të cilës është Palë në ketë Protokoll. Instrumentet e aderimit do të depozitohen tek Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara. Në kohën e aderimit të saj, organizata rajonale e integrimit ekonomik duhet të deklarojë shtrirjen e kompetencës së saj në lidhje me çështjet që rregullohen nga ky Protokoll. Kjo organizatë duhet të njoftojë depozituesin në lidhje me ndryshimet përkatëse në shtrirjen e kompetencës së saj.

 

Neni 17

Hyrja në fuqi

1. Ky Protokoll do të hyjë në fuqi ditën e nëntëdhjete pas datës së depozitimit të instrumentit të dyzetë të ratifikimit, pranimit, miratimit ose aderimit. Për qëllimet e këtij paragrafi, çdo instrument i depozituar nga një organizate rajonale e integrimit ekonomik nuk do të numërohet si plotësuese e atyre instrumenteve të depozituara nga Shtetet Anëtarë te kësaj Organizate.

2. Për çdo Shtet ose organizate rajonale të integrimit ekonomik që ratifikon, pranon, miraton ose aderon në ketë Protokoll pas depozitimit të instrumentit të dyzetë të këtij akti, ky Protokoll do të hyjë në fuqi në ditën e tridhjetë pas datës së depozitimit të instrumentit përkatës të këtij Shteti ose organizate ose në datën që Protokolli hyn në fuqi në zbatim të paragrafit 1 të këtij neni, cilindo që të jetë i fundit.

 

Neni 18

Amendamentet

1. Pas kalimit të pesë vjetëve nga hyrja në fuqi e këtij Protokolli, një Shtet Palë mund të propozojë një amendament dhe ta regjistrojë atë tek Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara, i cili duhet t’ua komunikojë ketë amendament Shteteve Palë, si dhe Konferencës së Shteteve Palë të Konventës me qëllim shqyrtimin e tij dhe marrjen e vendimit në lidhje me të. Shtetet Palë të këtij Protokolli që mblidhen në Konferencën e Palëve duhet të bëjnë çdo përpjekje për të arritur konsensusin për çdo amendament. Në qoftë se të gjitha përpjekjet për të arritur konsensusin janë shfrytëzuar dhe nuk është arritur një marrëveshje si zgjidhje e fundit, amendamenti duhet të adaptohet me një shumicë prej 2/3 e votave të Shteteve Palë që janë të pranishëm dhe votojnë në takimin e Konferencës së Palëve.

2. Organizatat rajonale të integrimit ekonomik, për çështjet që hyjnë brenda kompetencës së tyre, duhet të ushtrojnë të drejtën e votës në bazë të këtij neni me një numër votash të
3. Çdo amendament i miratuar në përputhje me paragrafin 1 të këtij neni i nënshtrohet ratifikimit, pranimit ose miratimit prej Shteteve Palë.

4. Një amendament i adaptuar në përputhje me paragrafin 1 të këtij neni do të hyjnë në fuqi për një Shtet Pale nëntëdhjete dite pas datës se depozitimit tek Sekretari i Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara të instrumentit të ratifikimit, pranimit ose miratimit të këtij amendamenti.

5. Në momentin që amendamenti hyn në fuqi, ai do të ketë fuqi detyruese për ato Shtete, Palë që kanë shprehur pëlqimin që të marrin përsipër detyrimet që rrjedhin prej tij. Shtetet e tjera Pale do të kenë përsëri detyrimet e këtij Protokolli dhe të çdo amendamenti që ata kanë ratifikuar, pranuar dhe miratuar.

 

Neni 19

1. Një Shtet Palë mund të denoncojë ketë Protokoll me anë të një njoftimi të shkruar, drejtuar Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara. Ky denoncim do të ketë efekt një vit pas datës seë marrjes së njoftimit nga Sekretari i Përgjithshëm.

2. Një organizatë rajonale e integrimit ekonomik do të pushojë së qeni Palë në ketë Protokoll kur të gjithë Shtetet Anëtarë të saj të kenë denoncuar atë.

 

Neni 20

1. Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara do të jete depozituesi i këtij Protokolli.

2. Origjinali i këtij Protokolli, i përpiluar në kopje autentike në gjuhën arabe, kineze, angleze, ruse dhe spanjolle do të depozitohet tek Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara.

Në dëshmi të kësaj, të nënshkruarit e plotfuqishëm, të autorizuar në mënyrën e duhur nga respektive, nënshkruan ketë Protokoll.