KONVENTA NR. 143 “PËR PUNËTORËT MIGRANTË (DISPOZITA PLOTËSUESE), 1975” TË ORGANIZATËS NDËRKOMBËTARE TË PUNËS, BËRË NË GJENEVË
Neni 9
1. Pa cënuar masat e hartuara për kontrollin e lëvizjeve të migrantëve me motive punësimi, duke u siguruar që punëtorët migrantë hyjnë në territorin kombëtar dhe pranohen për motive punësimi, në pajtim me ligjet dhe aktet nënligjore përkatëse, punëtori migrant në të gjitha rastet kur këto ligje dhe akte nënligjore nuk janë respektuar dhe kur situata e tij, nuk mund të rregullohet, do të gëzojë barazi trajtimi për veten dhe pjesëtarët e familjes së tij lidhur me të drejtat e fituara nga punësimi i mëparshëm, shpërblimin, sigurimet shoqërore dhe përfitime të tjera.
2. Në çdo rast mosmarrëveshjeje lidhur me të drejtat e përmendura në paragrafin pararendës, punëtori duhet të ketë të drejta ta parashtrojë rastin e tij pranë një organi kompetent, personalisht ose me përfaqësues.
3. Në rastin e dëbimit të punëtorit ose të familjes së tij shpenzimet nuk do të përballohen nga ana e tyre.
4. Asgjë e shprehur në këtë Konventë nuk do t’i parandalojë anëtarët që t’u japin personave që qëndrojnë apo punojnë joligjërisht në territorin e tyre të drejtën e qëndrimit dhe të punësimit të ligjshëm.
Neni 10
Çdo anëtar për të cilin kjo Konventë është në fuqi, zotohet të hartojë dhe të zbatojë një politikë kombëtare të hartuar sipas metodave të përshtatshme për kushtet dhe praktikat kombëtare, që synon nxitjen dhe garantimin e barazisë së mundësive dhe të trajtimit lidhur me punësimin dhe profesion, sigurimet shoqërore, të drejtat sindikaliste dhe kulturore, si dhe liritë individuale dhe kolektive për personat që si punëtorë migrantë ose pjesëtarë të familjeve të tyre qëndrojnë ligjërisht brenda territorit të tyre.
Neni 12
Çdo anëtar, sipas metodave të përshtatshme me kushtet dhe praktikat kombëtare, duhet:
a) të kërkojë bashkëpunimin e organizatave të punëdhënësve dhe të punëtorëve, si dhe të organeve të tjera të përshtatshme për të nxitur pranimin dhe zbatimin e politikave të parashtruara në nenin 10 të kësaj Konvente;
b) të zbatojë legjislacionin përkatës dhe të nxisë programe edukimi të përshtatshme për të siguruar pranimin dhe zbatimin e kësaj politike;
c) të marrë masa, nxisë programe edukimi dhe zhvillojë veprimtari të tjera të cilat synojnë që punëtorët migrantë të njihen në më të mirën e mundshme me politikat, të drejtat dhe detyrimet e tyre, si dhe veprimtaritë që janë planifikuar për t’u ofruar ndihmë efektive punëtorëve migrantë, në ushtrimin e të drejtave të tyre dhe për mbrojtjen e tyre;
ç) të shfuqizojë çdo dispozitë ligjore dhe të ndryshojë çdo udhëzim apo praktikë administrative që bien ndesh me këtë politikë;
d) në konsultim me organizatat përfaqësuese të punëdhënësve dhe të punëtorëve, të hartojë dhe të zbatojë një politikë sociale të përshtatshme me kushtet dhe praktikat kombëtare, e cila u mundëson punëtorëve migrantë dhe familjeve të tyre të ndajnë përparësitë e gëzuara nga shtetasit e atij vendi, ndërkohë që merren parasysh, pa cenuar rëndë parimin e barazisë së mundësive dhe të trajtimit, disa nevoja të posaçme që mund të hasin punëtorët migrantë dhe familjet e tyre, derisa të përshtaten me shoqërinë e vendit të punësimit;
dh) të ndërmarrin të gjitha hapat për të ndihmuar dhe nxitur përpjekjet e punëtorëve migrantë dhe të familjeve të tyre për ruajtjen e identitetit të tyre etnik dhe të lidhjeve të tyre kulturore me vendin e origjinës, përfshirë edhe mundësinë që fëmijëve t’u ofrohet mësimi i gjuhës së tyre amtare;
e) të garantojë barazinë e trajtimit lidhur me kushtet e punës për të gjithë punëtorët migrantë që ushtrojnë të njëjtën veprimtari pavarësisht nga kushtet e veçanta të punësimit të tyre.
Neni 13
1. Një anëtar duhet të marrë të gjitha masat e nevojshme brenda kompetencave të tij sikurse duhet të bashkëpunojnë me anëtarët e tjerë për të lehtësuar ribashkimin e familjeve të të gjithë punëtorëve migrantë të cilët qëndrojnë ligjërisht në territorin e tij.
2. Pjesëtarët e familjes së punëtorit migrant për të cilët zbatohet ky nen janë bashkëshortja, fëmijët në ngarkim, babai dhe nëna.
[1] Republika e Shqipërisë ka ratifikuar Konventën me ligjin nr. 9564, dt. 19.6.2006, botuar në Fletore Zyrtare nr. 75, dt.12 Korrik 2006, fq.2173