KONVENTA PËR REDUKTIMIN E PASHTETËSISË
Neni 1
1. Një Shtet Kontraktues duhet t’i japë shtetësinë e tij një personi të lindur në territorin e atij shteti, i cili ndryshe mund të jetë pa shtetësi. Kjo shtetësi i jepet:
a) me lindjen, nga veprimi i ligjit ose
b) në bazë të një aplikimi te paraqitur tek autoritetet përkatëse, nga ose në emër të një personi të interesuar, në mënyrën e parashikuar nga ligji i brendshëm. Në bazë të dispozitave të paragrafit 2 të këtij neni, asnjë aplikim i tillë nuk mund të kundërshtohet.
Një Shtet Kontraktues, i cili merr masa për dhënien e shtetësisë së tij në përputhje me nënparagrafin (b) te këtij paragrafi mundet gjithashtu të siguroje dhënien e shtetësisë seë tij në bazë të ligjit në një moshë të tillë dhe të kushteve të tilla, siç mund të jetë parashikuar nga e drejta e brendshme.
2. Një Shtet Kontraktues mund ta kushtëzojë dhënien e shtetësisë së tij në përputhje me nënparagrafin (b) të paragrafit 1 të këtij neni sipas një ose më shumë prej kushteve-të mëposhtme:
a) që aplikimi të jetë paraqitur gjatë një periudhe, të përcaktuar nga Shteti Kontraktues, duke filluar jo më vonë se mosha tetëmbëdhjete vjeçe dhe duke mbaruar jo më herët se mosha njëzet e një vjeçe, kështu gjithsesi, personi i interesuar do të lejohet së paku një vit, gjatë të cilit ai mund të bëje vetë aplikimin pa pasur nevojë të marrë autorizimin ligjor për të vepruar kështu;
b) që personi i interesuar të ketë banuar vazhdimisht në territorin e Shtetit Kontraktues për një periudhe te tille siç mund të përcaktohet nga ai shtet, pa kaluar pesë vjet menjëherë para paraqitjes së aplikimit dhe as dhjetë vjet në tërësi;
c) që personi i interesuar të mos ketë qene dënuar për shkelje kundër sigurisë kombëtare dhe as të ketë qenë dënuar me burgim për një periudhe pesëvjeçare ose më shumë për një vepër penale;
d) qëe personi i interesuar të ketë qenë gjithmonë pa shtetësi.
3. Pavarësisht nga dispozitat e paragrafëve 1 (b) dhe 2 te këtij neni, një fëmijë i lindur nga martesa nëe territorin e një Shteti Kontraktues, nëna e të cilit ka shtetësinë e atij shteti, përfiton ne lindje atë shtetësi, nëse përndryshe mund te jete pa shtetësi.
4. Një Shtet Kontraktues i jep shtetësinë e tij një personi i cili përndryshe mund të jete pa shtetësi dhe i cili nuk është në gjendje të përfitojë shtetësinë e Shtetit Kontraktues në territorin e të cilit ai ka lindur, sepse ai ka kaluar moshën për të paraqitur aplikimin e tij ose nuk ka plotësuar kushtet e kërkuara te banimit, nëse shtetësia e njërit prej prindërve te tij në kohën e lindjes së personit ishte ajo e Shtetit Kontraktues të përmendur më lart. Nëse prindërit e tij nuk mbanin të njëjtën shtetësi në kohen e lindjes së tij, çështja, nëse shtetësia e personit në fjalë ndjek atë të babait ose atë të nënës, vendoset nga e drejta e brendshme e këtij Shteti Kontraktues. Nëse kërkohet aplikimi për një shtetësi te tille, aplikimi bëhet tek autoritetet përkatëse ose në emër të kërkuesit në mënyrën e përshkuar nga e drejta e brendshme. Në bazë të dispozitave të paragrafit 5 të këtij neni, një aplikim i tillë nuk refuzohet.
5. Shteti Kontraktues mund ta kushtëzojë dhënien e shtetësisë së tij në përputhje me dispozitat e paragrafit 4 të këtij neni me një ose me shumë prej kushteve të mëposhtme:
a) që aplikimi teë jetë paraqitur përpara se kërkuesi të arrijë në moshë, e cila është më pak se njëzet e tre vjeçe, të caktuar nga Shteti Kontraktues;
b) që personi i interesuar të ketë banuar zakonisht në territorin e Shtetit Kontraktues për një periudhe të tillë që i paraprin menjëherë paraqitjes se aplikimit, duke mos kaluar tre vjet, siç mund të jetë caktuar nga ai shtet;
c) që personi në fjale të ketë qenë gjithmonë pa shtetësi.
Neni 2
Një fëmijë i braktisur, i gjetur në territorin e një Shteti Kontraktues duhet, në mungesë të provave në të kundër, të konsiderohet se ka lindur brenda atij territori të prindërve që mbajnë shtetësinë e atij shteti.
Neni 5
1. Nëse ligji i një Shteti Kontraktues kërkon humbjen e shtetësisë si pasojë e ndonjë ndryshimi në statusin personal të një personi të tillë, si martesa, mbarimi i martesës, legjitimimi, njohja ose adaptimi, një humbje e tillë kushtëzohet nga zotërimi ose fitimi i një shtetësie tjetër.
2. Nëse, sipas ligjit të një Shteti Kontraktues, një fëmijë i lindur jashtë martese humb shtetësinë e atij shteti si pasojë e njohjes së atësisë, atij i jepet një mundësi për ta rifituar atë shtetësi me anë të aplikimit me shkrim drejtuar autoriteteve përkatëse dhe kushtet që rregullojnë këtë aplikim nuk duhet të jenë me rigoroze, sesa atë të parashikuara në paragrafin 2 tëe nenit 1 të kësaj Konvente.
Neni 6
Nëse ligji i një Shteti Kontraktues parashikon humbjen e shtetësisë se tij nga bashkëshorti ose fëmijët e një personi, për shkak se ai person e ka humbur ose është privuar nga ajo shtetësi, një humbje e tillë kushtëzohet nga zotërimi ose fitimi i një shtetësie tjetër.
Neni 12
1. Në lidhje me një Shtet Kontraktues, i cili nuk i jep, në përputhje me dispozitat e paragrafit 1 të nenit ose nenit 4 të kësaj Konvente, shtetësinë e tij në lindje me ligj, dispozitat e paragrafit 1 të nenit ose 4, sipas rastit, zbatohen ndaj personave të lindur para, si dhe personave të lindur pas hyrjes në fuqi të kësaj Konvente.
2. Dispozitat e paragrafit 4 të nenit 1 të kësaj Konvente zbatohen ndaj personave të lindur para, si edhe personave të lindur pas hyrjes në fuqi të saj.
3. Dispozitat e nenit 2 të kësaj Konvente zbatohen vetëm ndaj fëmijëve të braktisur, të gjetur në territorin e një Shteti Kontraktues pas hyrjes në fuqi të Konventës.
[1] Republika e Shqipërisë ka aderuar në Konventë me ligjin nr. 9059, datë 8.5.2003, të botuar në Fletoren Zyrtare nr. 47, Viti 2003, Faqe 1785