KONVENTA E KOMBEVE TË BASHKUARA KUNDËR KRIMIT TË ORGANIZUAR NDËRKOMBËTAR” DHE DY PROTOKOLLEVE SHTESË TË SAJ
Kundër trafikut të migrantëve me rrugë tokësore, ajrore dhe detare, e cila plotëson konventën e kombeve të bashkuara kundër krimit të organizuar ndërkombëtar
Neni 16
Mbrojtja dhe masat ndihmëse
1. Në zbatim të këtij Protokolli, çdo Shtet Palë, në përputhje me detyrimet e tij sipas të drejtës ndërkombëtare, duhet të marrë të gjitha masat e duhura, duke përfshirë, në rast se është e nevojshme, legjislacioni për të ruajtur dhe mbrojtur të drejtat e personave që janë bërë objekt i akteve të parashikuara në nenin 6 të këtij Protokolli, siç është pranuar në bazë të së drejtës ndërkombëtare të aplikueshme, veçanërisht të drejtën për të jetuar dhe të drejtën për të mos iu nënshtruar torturës, trajtimeve e ndëshkimeve të tjera mizore, jonjerëzore dhe degraduese.
2. Çdo Shtet Palë duhet të marrë masat e duhura për t’i siguruar migrantëve mbrojtjen e duhur kundër dhunës që mund të ushtrohet ndaj tyre nga individë ose grupe, për arsye se ato janë objekt i akteve të parashikuara në nenin 6 të këtij Protokolli.
3. Çdo Shtet Palë duhet t’i sigurojë ndihmën e duhur migrantëve, jeta ose siguria e të cilëve rrezikohet për arsye se janë objekt i akteve të parashikuara në nenin 6 të këtij Protokolli.
4. Në zbatimin e dispozitave të këtij neni, Shtetet Palë duhet të marrin parasysh nevojat e veçanta të grave dhe fëmijëve.
5. Në rastin e zbulimit të një personi i cili është objekt i akteve të parashikuara në nenin 6 të këtij Protokolli, çdo Shtet Palë duhet të përmbushë detyrimet e tij sipas Konventës së Vjenës për Marrëdhëniet Konsullore, duke përfshirë dhe informimin pa vonesë të personit të interesuar për dispozitat që kanë të bëjnë me njoftimin dhe komunikimin me zyrtarët konsullorë.
Protokolli
Mbi parandalimin, pengimin dhe ndëshkimin e trafikut të personave, veçanërisht të grave dhe fëmijëve, në plotësim të konventës së kombeve të bashkuara kundër krimit të organizuar ndërkombëtar
Neni 2
Deklarimi i qëllimit
Qëllimet e këtij Protokolli janë:
(a) të parandalojë dhe të luftojë trafikun ndërkombëtar të personave, duke i kushtuar vëmendje të veçantë grave dhe fëmijëve;
(b) të mbrojë dhe të ndihmojë viktimat e këtij trafiku, duke respektuar të drejtat e tyre njerëzore; dhe
(c) të nxisë dhe të lehtësojë bashkëpunimin ndërmjet Shteteve Palë, me qëllim që të realizohen këto objektiva.
Neni 3
Përkufizime
Për qëllimet e këtij Protokolli:
(a)“Trafik personash” nënkupton rekrutimin, transportimin, transferimin, fshehjen ose pritjen e personave nëpërmjet kërcënimit, përdorimit të forcës e formave të tjera të shtrëngimit, mashtrimit, marrjes me forcë, dredhisë ose abuzimit të pushtetit ose të pozitës vulnerabël ose dhënien apo marrjen e pagesave ose përfitimeve për të arritur pëlqimin e një personi që kontrollon një person tjetër, për qëllime shfrytëzimi. Shfrytëzimi përfshin, së paku, shfrytëzimin e prostitucionit të të tjerëve ose format e tjera të shfrytëzimit seksual, punën ose shërbimet e detyruara, skllavërinë ose praktikat e ngjashme me skllavërinë, heqjen e organeve ose servitudet.
(b) Pëlqimi i viktimës së trafikut për shfrytëzimin e qëllimshëm të përmendur në nënparagrafin (a) të këtij neni do të jetë i pavend nëse janë përdorur mjetet e parashikuara në nënparagrafin (a).
(c) Rekrutimi, transportimi, transferimi, fshehja ose pritja e një fëmije për qëllime shfrytëzimi, do të konsiderohet “trafik personash” edhe nëse në të nuk do të përfshihen mjetet e parashikuara në nënparagrafin (a) të këtij neni.
(d) “Fëmijë” nënkupton çdo person nën 18 vjeç.
Neni 6
Asistenca për mbrojtjen e viktimave të trafikut të personave
1. Në rastet përkatëse dhe në masën që parashikohet nga legjislacioni i brendshëm, Shtetet Palë duhet të mbrojnë jetën private dhe identitetin e viktimave të trafikut të personave, përfshirë, ndër të tjera, bërjen konfidenciale të procedurave ligjore, që lidhen me trafikun e personave.
2. Shtetet Palë duhet të sigurojnë që sistemi i tyre legjislativ ose administrativ të përmbajë masa të tilla që u sigurojnë viktimave të trafikut në rastet e duhura:
(a) informacion në lidhje me procedurat gjyqësore dhe administrative;
(b) asistencë, në mënyrë që të paraqesin shqetësimet dhe problemet që kanë dhe t’u merren parasysh në shkallët përkatëse të procedurave penale kundër autorëve të veprave penale, pa cënuar të drejtën e mbrojtjes.
3. Në raste të veçanta dhe masën e mundshme, Shtetet Palë duhet të marrin parasysh masat për të siguruar trajtimin fizik, psikologjik ose social të viktimave të trafikut, përfshirë bashkëpunimin me organizatat joqeveritare, organizatat e tjera dhe elementët e shoqërisë civile dhe, në veçanti sigurimin e:
(a) banimit të përshtatshëm;
(b) këshillimin dhe informimin që ka të bëjë sidomos me të drejtat e tyre, në një gjuhë që personat e trafikuar mund ta kuptojnë;
(c) asistencën mjekësore, psikologjike dhe materiale; dhe
(d) mundësinë e punësimit, edukimit dhe trajnimit.
4. Shtetet Palë duhet të marrin parasysh, gjatë aplikimit të dispozitave të këtij neni, moshën, seksin dhe nevojat e veçanta të viktimave të trafikut dhe, në veçanti, nevojat e veçanta të fëmijëve, përfshirë banesën, arsimimin dhe kujdesin e përshtatshëm.
5. Shtetet Palë duhet të përpiqen që të garantojnë sigurinë fizike të viktimave të trafikut nëse ato janë brenda territoreve të tyre.
6. Shtetet Palë duhet të sigurojnë që sistemi i tyre ligjor të përfshijë masa që iu ofrojnë viktimave të trafikut të personave mundësinë e kompensimit për dëmin që u është shkaktuar.
Neni 9
Parandalimi i trafikut të personave
1. Shtetet Palë duhet të vendosin politika, programe dhe masa të tjera:
(a) për të parandaluar dhe luftuar trafikun e personave; dhe
(b) për të mbrojtur personat e trafikuar, veçanërisht gratë dhe fëmijët, nga riviktimizimi.
2. Shtetet Palë duhet të përpiqen që të ndërmarrin masa të tilla si kërkimi, informimi dhe fushata në masmedia dhe iniciativa sociale dhe ekonomike, për të parandaluar dhe luftuar trafikun e personave.
3. Politikat, programet dhe masat e tjera të ndërmarra, në përputhje me këtë nen, duhet të përfshijnë bashkëpunimin me organizatat joqeveritare, organizatat të tjera përkatëse ose elementë të shoqërisë civile;
4. Shtetet Palë duhet të ndërmarrin ose të forcojnë masat, përfshirë ato nëpërmjet bashkëpunimit, dypalësh ose shumëpalësh, për të reduktuar faktorët që i bëjnë personat, veçanërisht gratë dhe fëmijët, të bëhen viktima të trafikut, siç janë varfëria, zhvillimi i pakët dhe mungesa e mundësive të barabarta.
5. Shtetet Palë duhet të adaptojnë ose forcojnë masat legjislative ose masat e tjera, siç janë edukimi, masat sociale e kulturore, përfshirë ato që rrjedhin nga bashkëpunimi, dypalësh e shumëpalësh, për të mos inkurajuar kërkesën që nxit të gjitha format e shfrytëzimit të personave, veçanërisht të grave dhe fëmijëve, që i çon ato drejt trafikut.
Neni 10
Shkëmbimi i informacionit dhe trajnimi
1. Autoritetet e zbatimit të ligjit, të emigracionit ose autoritetet e tjera përkatëse të Shteteve Palë duhet të bashkëpunojnë me njëri-tjetrin për të shkëmbyer informacion, në përputhje me legjislacionin e tyre të brendshëm, për t’i mundësuar atyre të përcaktojnë:
(a) nëse personat që kalojnë ose tentojnë të kalojnë një kufi ndërkombëtar me dokumente udhëtimi, që i përkasin personave të tjerë ose pa dokumente udhëtimi, kryejnë ose janë viktima të trafikut të personave;
(b) tipet e dokumenteve që kanë përdorur personat ose që janë përpjekur të përdorin për të kaluar një kufi ndërkombëtar me qëllim që të trafikojnë persona; dhe
(c) metodat dhe mjete e përdorura nga grupet e organizuara kriminale për trafikimin e personave, përfshirë rekrutimin dhe transportimin e viktimave, rrugët dhe lidhjet ndërmjet personave dhe grupeve që merren me këtë trafik dhe masat e mundshme për t’i zbuluar ato.
2. Shtetet Palë duhet të sigurojnë ose forcojnë trajnimin e zyrtarëve të zbatimit të ligjit, imigracionit dhe të zyrtarëve të tjerë përkatës, mbi parandalimin e trafikut të personave. Trajnimi duhet të përqëndrohet në metodat e përdorura për parandalimin e këtij trafiku, ndjekjen penale të trafikantëve dhe mbrojtjen e të drejtave të viktimave, përfshirë mbrojtjen e viktimave nga trafikantët. Trajnimi duhet të ketë parasysh gjithashtu nevojën për të marrë në konsideratë të drejtat e njeriut dhe çështjet e mprehta që lidhen me fëmijët dhe ato të karakterit gjinor, si dhe duhet të inkurajojnë bashkëpunimin me organizatat joqeveritare, organizatat e tjera përkatëse dhe elementët e shoqërisë civile.
3. Një Shtet Palë që merr informacion duhet të përmbushë një kërkesë të bërë nga një Shtet Palë, që ka transmetuar informacionin që vendos kufizime në përdorimin e tij.
[1] Republika e Shqipërisë ka ratifikuar “Konventën e Kombeve të Bashkuara kundër krimit të organizuar ndërkombëtar” dhe dy protokollet shtesë të saj, “Protokolli kundër trafikut të migrantëve me rrugë tokësore, ajrore dhe detare” dhe “Protokolli për parandalimin, pengimin dhe ndëshkimin e trafikut të personave, veçanërisht të grave dhe fëmijëve”, me ligjin nr. 8920, datë 11.7.2002, botuar në Fletore Zyrtare nr. 41, datë 25 Korrik 20002, faqe 1195